Đường vào thắng pháp – Tỳ khưu Chánh Minh
Những người không yêu thích toán học sẽ cho toán học là “môn học khô khan”.
Trái lại những ai yêu thích toán học sẽ say mê, vì nhận thấy “có biết bao nhiêu điều kỳ thú trong môn học này”, đồng thời toán học có “tính chính xác” không hề nhầm lẫn.
Cũng vậy, môn học Luận Atỳđàm (abhidhamma) sẽ “khô khan” cho những ai không ưa thích.
Những ai không ưa thích môn học này sẽ “xuyên tạc”, sẽ “bài bác” rằng: “Nào là không đưa đến giải thoát”, “nào là chỉ có chư Thiên mới hiểu được”…
Nhưng với người muốn “tìm hiểu chất vi diệu thâm sâu Giáo pháp của Đức Phật” thì Luận Atỳđàm là kho tàng cung ứng vật thực, nuôi dưỡng và làm tăng trưởng tri thức.
Nơi đây có rất nhiều chiếc “chìa khóa” để mở cửa “những kho tàng báu vật”.
Ba Tạng kinh điển, mỗi Tạng có sự thâm sâu riêng, mỗi Tạng đều có khả năng dẫn hành giả đến “bờ bên kia”.
Nhưng trong Tạng Luận, phân tích các pháp một cách rạch ròi, không thể nhầm lẫn, mang tính “chính xác cực cao”, đã đẩy lùi sự “hiểu sai giáo pháp” qua ngôn từ.
Như nói “con đường” (magga), Atỳđàm nêu lên chi pháp của 8 nhánh…
Và hành giả không còn nhầm lẫn “con đường nào cũng dẫn đến La mã”, hành giả hiểu chính xác rằng “chỉ có một con đường duy nhất”.
Ưu điểm của Luận Atỳđàm là thế, nhưng thâm nhập vào “vùng tuyệt vời” này không phải dễ dàng, cần phải nắm vững chi pháp của các pháp.
Như nói “niệm thân trong thân” phải biết chi pháp niệm thân là gì và “biến cách của niệm thân” ra sao…
Chúng tôi có may duyên giảng dạy những lớp Siêu lý căn bản tại các Tự viện như : Chùa Kỳ Viên, chùa Siêu Lý, chùa Phước Sơn.
Các học viên yêu cầu chúng tôi soạn lại bộ giáo trình “Vi Diệu pháp cơ bản”. Từ nhân duyên đó bộ “Đường vào Thắng pháp” được hình thành.
Đây chỉ là “giáo trình cơ bản” nên “ngôn bất tận ý”, tuy nhiên giáo trình này sẽ giúp cho những học viên hay những ai có tâm yêu thích “luận Atỳđàm”, nắm được cơ bản để đi sâu vào Tạng Abhidhamma.
Dĩ nhiên, các Học viên cần phải suy nghiệm và đào sâu thêm những gì được nêu trong tập sách này, nhằm mục đích “hiểu rộng và sâu Giáo pháp của Đức Phật”.
Không phải chỉ “đôi ba bài học”, hiểu về tâm – tâm sở – Sắc pháp là “am tường luận Atỳđàm”.
Trong soạn phẩm này, chúng tôi trình bày theo dạng bài học, có hai phần:
Phần I: Nói về thành phần từng pháp, phần này có 11 bài.
Phần II: Nói về “gom các pháp chủ yếu có cùng tính chất”, có 24 bài.
Để tiện cho học viên nắm bắt, chúng tôi nêu lên dạng thức “hỏi – đáp”, để không làm phân tán tư tưởng của học viên.
Giáo trình này, không thuần chỉ là Luận Atỳđàm, còn có sự phối hợp của Kinh Tạng, Luật Tạng cùng các bộ Sớ giải và các soạn phẩm của các bậc Thầy Vi diệu Pháp như Đức Nārada, Đức Tịnh Sự, Đại Đức Giác Chánh….
Về cơ bản, chúng tôi dựa vào “khung” Abhidhammatthasaṅgaha ( Thắng pháp tập yếu luận) của Luận sư Anuruddha qua 2 bản dịch:
– Bản dịch của Hòa Thượng Thích Minh Châu.
– Bản dịch của Ô. Phạm Kim Khánh từ Anh ngữ sang Việt ngữ (Đức Nārada dịch từ Pāli ngữ sang Anh ngữ).
Cho dù rất cố gắng nhưng vẫn không sao tránh khỏi sơ sót, biết làm sao hơn vì đây chỉ là “giáo trình”. Xin các bậc cao minh rộng lượng.
Chúng tôi cố gắng sưu tập những tư liệu trong khả năng có được để giúp học viên mở rộng kiến văn, ngoài ra còn rất nhiều tư liệu có liên quan đến vấn đề đang đề cập. Nhưng lại là khía cạnh khác, nên tạm thời chúng tôi gác lại, sơ e tư tưởng của học viên bị tản mác.
Đó là nhược điểm của tập giáo trình này.
Chúng tôi chỉ mong “mang chút ít hành trang gởi đến những ai yêu thích Luận Atỳđàm”, đang trên đường thâm nhập vào “vùng trời Vi diệu pháp”.
Phước báu do soạn phẫm này mang lại, xin chia đều đến tất cả, nhất là những cộng sự viên giúp chúng tôi hoàn thành soạn phẩm này.
Lành thay – Lành thay.
Tỳ khưu Chánh Minh.