Cái duyên của tôi với Thiền là những phút ngắn ngủi sau giờ tập yoga, nhưng  nó lại thoải mái và bình yên đến lạ mặc dù chỉ ngồi và thở. Và tôi bắt đầu tìm hiểu, biết được vô số công dụng của Thiền và tôi muốn phải thật sự trải nghiệm chứ không cam lòng chỉ biết qua lý thuyết suông. 

Tôi còn nhớ rất rõ khóa Thiền đầu tiên được tham dự ở Hồng Trung Sơn là ngày 28/6 – 9/7/2018.  Là người kinh doanh, công việc khá bận rộn nên tôi lại phân vân khi nhận được thông báo chấp thuận tham dự của ban tổ chức. Nhưng rồi tiếng lòng thôi thúc tôi phải đi  – đi để hàm dưỡng, để rèn luyện, để trưởng thành.

Cảm nhận đầu tiên khi đặt chân đến Hồng Trung Sơn là sự tĩnh lặng làm cho người ta có cảm giác dễ chịu như chính khung cảnh nơi đây. Buổi chiều đầu tiên chúng tôi được sinh hoạt về các nội quy nghiêm ngặt của khóa Thiền. Tôi lại có thêm một phen đấu tranh tâm lý để quyết định có nên tham dự hay không? Với sự tò mò và quyết tâm nhất định phải trải nghiệm, cứ nghĩ có gì khó khăn đâu, thôi cứ thử một lần xem sao…

Ngày thứ nhất trôi qua trong sự nhẹ nhàng không khó khăn lắm, nhưng sang ngày thứ 2 rồi 3; cảm giác chán, khó chịu, mệt mỏi bao trùm. Tôi đã cảm nhận được sâu sắc ý nghĩa lời pháp thoại ”Tâm con người như con khỉ cứ chuyền hết cành này đến cành khác”:  hết chạy về quá khứ, lại vẽ ra viễn cảnh tương lai đủ các kiểu mà khi ở nhà tôi cũng chưa bao giờ nghĩ nhiều đến vậy.

Những ngày tiếp theo chúng tôi được hướng dẫn thiền ở mức độ sâu hơn, đến ngày thứ 5 trở đi thì hỡi ơi tôi mới cảm nhận được những nỗi buồn, nỗi đau thật sự bên trong nội tâm sâu lắng chứ không chỉ đơn giản nỗi đau của thân xác, nó cứ tuôn trào từng đợt, từng đợt … Những điều đã tha thứ cho người khác ngỡ đâu mình đã quên nay nó hiện ra rõ ràng trước mắt, hóa ra bấy lâu nay tôi chỉ dùng lý trí lừa dối mình nên tha và phải tha. Những câu nói vô tình hay những lỗi lầm mà tôi làm cho Mẹ buồn lại tái diễn trước mắt. Trước đây những điều đó tôi thấy quá bình thản thì bây giờ lại làm tôi đau như vậy, tôi dằn vặt chính mình đến nổi về đêm không thể nào ngủ được…

Sáng ngày thứ 7 khi đang tọa thiền, những khúc mắc trong lòng tôi như được phá tan! Tôi biết mình sai ở điểm nào và quyết tâm sửa đổi ra sao, tự dưng tôi như một con người mới hoàn toàn, cảm thấy yêu đời, yêu hết những cảnh vật xung quanh, đặt những bước chân thiền hành an nhiên thật sự. Những ngày qua vì lo chiến đấu với những cơn đau của thân, với những dằn xé của tâm mà tôi chẳng cảm nhận được mọi thứ xung quanh. Hóa ra khi tâm nhẹ nhàng những khúc mắc được hóa giải, bạn sẽ dễ dàng cảm nhận được hạnh phúc rất mộc mạc giản đơn. Tôi bắt đầu quan sát cảnh vật nơi đây từng gốc cây, từng chậu hoa, từng ngọn cỏ hay tất cả những vật dụng đều được sắp xếp gọn gàng ngăn nắp đến lạ thường…

Và rồi những ngày sau việc ngồi Thiền với tôi là một niềm vui. Các bạn biết không? khi bạn có thể ngồi yên với cái tâm nhẹ nhàng, con người bạn như tỏa ra một nguồn năng lượng tràn đầy sức sống và hạnh phúc. 

Buổi sáng ngày thứ 10 chúng tôi được học Thiền Từ Bi Quán, không chỉ riêng tôi mà rất nhiều người đã khóc, khóc vì những lời Sư Cô nói nó đúng từng lời, từng chữ, nó chạm vào trái tim, nó giúp khai mở từ tâm ở mỗi người. Tôi thầm kính trọng hay nói đúng hơn là khâm phục vị Sư Cô Trụ trì với dáng người nhỏ nhắn thế kia, sao Cô có thể tài giỏi như vậy chắc hẳn Cô phải có một nguồn năng lượng to lớn lắm Cô mới có thể đảm đương nổi mọi thứ.

Vậy là ngày hoàn mãn khóa Thiền cũng đến. Chia tay nơi đây trở về nhà, điều tôi làm đầu tiên là xin lỗi Mẹ mình bằng tất cả cái tâm chân thành và tình cảm. Mẹ tôi rất xúc động và từ đấy tôi luôn nhắc nhở bản thân mình phải thay đổi, thật sự thay đổi những tính khí chưa được tốt để hoàn thiện bản thân để có thể sống trọn vẹn trong yêu thương với người thân yêu của mình! Tôi sẽ còn bước đi trên còn đường Thiền tập lâu dài để từng ngày từng giờ hoàn thiện mình hơn, sống có trí tuệ hơn ! 

Các bạn hãy thử một lần trải nghiệm để nhìn lại chính mình, để hiểu rõ hơn về bản thân! Tôi chắc chắn đây sẽ là những trải nghiệm bạn không thể nào quên trong cuộc đời.

Trúc Linh 

Ghi chép trải nghiệm – 10 ngày sau khi kết thúc khóa thiền đầu tiên trong cuộc đời tôi… [Khóa thiền 20/4 – 1/5/2018]

Những ghi chép này mang tính cá nhân, mỗi cá nhân trải nghiệm khác nhau nên không dùng làm căn cứ hay mục tiêu so sánh đúng sai. Điểm cố định trong thiền là thở, tập trung, cảm nhận, có đau, có mê, có tỉnh.

Tôi bước vào khóa thiền không hề định hình rằng nó có thể đem lại gì cho tôi, hay tôi muốn đạt được gì sau đó. Tôi chỉ thoáng mang tâm trạng dùng ‘nó’ như 1 thử thách cho bản thân, 1 khảo nghiệm mà tôi tin tôi có thể vượt qua để hồi phục phần nào lòng tự trọng và danh dự mà tôi đã tụt xuống số âm sau bao nhiêu thất bại trong công việc, kinh doanh, các gãy đổ trong quan hệ gia đình, và lòng đố kị lan tràn.

Ba ngày đầu là cuộc đấu tranh giữa tỉnh táo, nghĩ lan man, và ngủ gật. Cảm giác thời gian rất bất định, bởi vì ngủ gật chiếm 90%, nghĩ lan man 9.8%, còn lại 0.2% mới thực là tỉnh táo cảm nhận hơi thở. Dần dần mọi thứ tốt hơn.

Những ngày sau bước vào thiền sâu hơn là quá trình tôi ngỡ ngàng trước những cảm nhận của chính mình về cơ thể mình, về sự hồi đáp vô cùng mạnh mẽ của mỗi bộ phận cơ thể tôi mỗi khi tôi nghĩ đến nó, về sự mơn man của làn gió, hay cái động chạm của vạt áo lên da mình ‘tại chính vị trí đó’, hay những cơn đau buốt giống như ai đâm xuyên dao vào lưng tại vị trí đau bệnh của tôi, rồi sự khó chịu của cái bao tử mà tôi những tưởng đã thuần hóa được mấy năm nay…

Khóa thiền đến hồi kết thúc. Tôi giảm 1 cân, chạm mốc thấp nhất so với thời tôi còn trẻ khỏe bẻ gãy sừng trâu. Người tôi thanh mảnh nhẹ nhàng mà vẫn khỏe mạnh, và đầu óc cực kì tỉnh táo. Tỉnh táo nhất trong khoảng thời gian 10 năm trở lại đây.

… Trên chặng đường thiền 10 ngày ấy, rất nhiều thứ mở ra cho tôi, có nhìn nhận và hiểu thấu bản thân, có thay đổi suy nghĩ và hành động, có giải tỏa khúc mắc trong lòng, có tỉnh táo và khách quan nhìn nhận về người và vật… và có những suy nghĩ nhận định dần dần sau này tôi mới nhìn ra.

– Trong quá trình 10 ngày ấy, tôi khóc 2 lần.

• Lần 1

Sáng hôm nay trong giờ thiền, tôi khóc. Dòng suy nghĩ lan man kéo tôi đến câu chuyện về lúc mình sinh ra, hơi cảm thấy mủi lòng cho mình (như vốn tôi luôn cảm thấy mỗi khi nhớ lại chuyện đó) rồi đột nhiên 1 suy nghĩ nảy ra trong đầu tôi: Nếu lúc ấy tôi đã ở tình trạng tồi tệ như vậy thì hẳn Mẹ tôi còn đau đớn hơn rất rất rất nhiều khi phải tư mình nỗ lực sinh ra tôi trong lúc đó. Nước mắt tôi trào ra, vì Mẹ tôi, không phải vì tôi. Lần đầu tiên sau bao nhiêu năm nghe được câu chuyện đó, lần đầu tiên sau bao nhiêu lần nhớ lại câu chuyện đó cảm thấy mủi lòng cho mình, tôi nghĩ về cảm giác của Mẹ tôi vào lúc ấy. Tôi chợt nhận ra rằng rất có thể vì cơn đau kinh khủng đó mà Mẹ tôi đã có chấn động tâm lý về sau, rất có thể vì cơn đau đó mà tôi đã mất người em khác, rất có thể vì cơn đau đó mà Mẹ tôi ít nhiều có vẻ mạnh tay với tôi hơn với anh tôi, và rất có thể vì cơn đau đó mà Mẹ tôi bây giờ có những khó chịu trong tâm lý, hoặc khó ở trong cơ thể, … Tất cả có lẽ chỉ là có thể, nhưng có 1 điều chắc chắn đã xảy ra: Mẹ tôi đã vô cùng, vô cùng, vô cùng đau đớn khi sinh ra tôi! Và vì lí do đó, bất kể trước đây hay sau này Mẹ tôi đối xử với tôi thế nào tôi đều không thể bỏ mặc Mẹ tôi được. 

Trước ngày đến với khóa thiền, tôi còn đang day dứt giữa 2 chọn lựa ở lại với Mẹ hay ra đi. Tôi đã có câu trả lời cho mình.

•  Lần 2

Trong giờ thiền đầu tiên của ngày, tôi khóc. Dòng suy nghĩ dẫn dắt tôi nhớ lại 1 kỉ niệm nhiều năm trước, không có gì để đúc kết, nhưng nó đồng nghĩa với buông bỏ. Tôi khóc rất nhiều, nước mắt cứ lặng lẽ chảy, dừng rồi lại chảy. Toàn bộ hơn nửa tiếng thiền sau đó chỉ để nước mắt tôi rơi. Khóc vì không muốn mất những kí ức đó. Nó là 1 kỉ niệm đẹp tôi muốn giữ cho riêng mình, cho những ngày cô độc khi về già, muốn giữ mãi như những thước phim đẹp đẽ ngọt ngào về 1 thời tuổi trẻ kiêu hãnh, vui vẻ, hạnh phúc. Rồi tôi cũng chấp nhận sự thực đó. Nó cần phải ra đi, bởi vì việc gìn giữ kí ức đó đồng nghĩa với việc tôi đang sống trong ảo giác, tôi cần phải thoát ra cho những trải nghiệm hạnh phúc mới.

– Ý thức về cái tôi – tự ngã

Tôi nhận ra rằng mình có cái tôi quá lớn. Trong suy nghĩ của tôi, mọi thứ mọi vật đều vây quanh tôi. Tôi đặt nặng việc mình có ý nghĩa như thế nào với người khác, việc người khác hành xử có ẩn ý gì liên quan đến tôi, hay việc những thứ tôi sở hữu tốt đẹp như thế nào… Cái tôi to khiến tầm mắt nhỏ, và nó dẫn tôi đến những bế tắc, hoang mang, luẩn quẩn hôm nay.

• Thiên hạ vô sự, người ngu nhiễu sự.

Trước đây tôi hiểu chữ ngu chỉ những người trí óc hạn hẹp thiếu hiểu biết, còn nhiễu sự nghĩa là họ thích làm to chuyện, ầm ĩ phiền người khác. Nhưng bây giờ tôi mới hiểu, ‘ngu’ là chỉ những kẻ giống như tôi – bị cái tôi che mờ con mắt, và ‘nhiễu sự’ kia không phải là quấy nhiễu người khác mà là tự mình làm khổ mình với những tình cảm tiêu cực rồi từ đó vạ lây sang những người xung quanh.

• Ý thức về sự sở hữu – liên quan đến vật chất

Tôi đã luôn cho rằng việc mình luôn nghĩ tốt về những thứ thuộc về mình là minh chứng cho việc mình quý trọng chúng, biết đủ thì sẽ đủ, nhưng thực ra đó là 1 kiểu che lấp tự ti và nỗi sợ thiếu hụt. Bởi vì không có khả năng lấy được cái tốt hơn nên cứ tung hô rằng mình cực kì hài lòng với cái đang có, giữ rịt lấy nó vì sợ nếu mình bỏ đi sẽ không còn nữa, hoặc chỉ tìm lại được cái tệ hơn.

Mọi người, mọi vật đều tồn tại trong cuộc sống của chúng ta vì một lí do nào đó, cho nên chúng có thể chỉ tồn tại trong giai đoạn nào đó rồi chúng sẽ ra đi, hoặc được thay thế bằng thứ khác, hoặc hoàn toàn biến mất. Nếu chúng được thay thế, nghĩa là bạn xứng đáng với cái mới, nếu chúng biến mất nghĩa là chúng đã hoàn thành sứ mệnh trong cuộc đời của bạn. Quý trọng những thứ mình đang có, nhưng cũng cần mở lòng ra với cái mới, có mở lòng thì mới nhìn thấy chúng và chạm được vào chúng.

• Ý thức về các mối quan hệ

‘Nếu bạn làm sai, bạn không có tư cách tức giận. Nếu người khác làm sai, tại sao bạn lại là người tức giận?’ – trích lời Người hướng dẫn

Nó giống như câu ‘Holding onto anger is like drinking poison and expecting the other person to die,‘ mỗi cơn giận là một liều thuốc độc, là một sự trừng phạt bạn dành cho chính bạn.

Cơn giận đó là sự ghen tị khi thấy cha mẹ yêu thương người khác hơn, là bất bình khi mình nhận được phần ít hơn, là hụt hẫng khi cái người ta trao lại cho mình quá kém so với cái mình đã trao cho họ, là bức xúc khi mình có thể hi sinh nhưng người khác thì không, …

Chuyện người khác đối xử tệ với bạn là cái sai của họ, không phải của bạn. Bạn có quyền tự kiểm điểm lại hành vi bản thân xem có phải vì mình làm gì đó mà họ cư xử như vậy không, nhưng không phải là giận dữ. Khi bạn ôm sự giận dữ vào mình, bạn để mất những cảm xúc và thời gian quý giá đẹp đẽ trong cuộc sống của bạn. Một người đối xử tốt hay tệ với ai đó vốn chẳng có liên can gì đến chúng ta, ngay cả việc họ đối xử tốt hay tệ với chúng ta cũng không phải việc chúng ta có quyền can thiệp, chúng ta chỉ cần quyết định họ có xứng đáng để tiếp tục nhận những thứ tốt đẹp từ chúng ta nữa hay không. Với người thân sinh ra mình, cho dù họ có đối xử với bạn thế nào, bạn vẫn phải trân trọng họ. Sự tồn tại của họ tạo ra sự tồn tại của bạn. Với người không phải người thân của bạn, bạn có quyền chấm dứt mối quan hệ đó, hoặc kéo dãn nó ra, tùy vào việc họ cần thiết như thế nào trong cuộc đời bạn, nhưng hoàn toàn chẳng cần phải oán trách hay giận dỗi họ, bởi vì tất cả những cảm xúc đó của bạn không thể thay đổi những cảm xúc của họ dành cho bạn.

– Chấp nhận bản thân và yêu quí bản thân

• Rằng bao tử của tôi cần 1 chế độ dinh dưỡng đặc thù ngay lúc này, và điều đó ổn thôi

Những ngày ngồi thiền là những ngày tôi bị hành hạ bởi bao tử của mình. Ban đầu tôi vẫn tự nhủ rằng nó chẳng là gì hết, và chỉ là 1 chút bất tiện, nhưng càng ngồi thiền lâu tôi càng nhận ra nó không đơn giản như thế. Sau cùng tôi quyết định phải chỉnh lại việc ăn uống, và liên hệ bộ phận hỗ trợ để giúp tôi việc này. Đối với mọi người đó có thể là việc bình thường, nhưng với 1 người ngại làm phiền người khác như tôi, thì đó là cả 1 quyết định được cân nhắc cẩn thận lâu dài xem đáng hay không đáng, và trả ơn thế nào, nhưng lúc này, chỉ trong 1 giây phút ngắn ngủi, tôi biết rằng nó đáng, và ơn thì tôi sẽ luôn có cách để trả.

•  Có lúc mình phải tạm nghỉ và lắng nghe bản thân, và tạm nghỉ không phải là bỏ cuộc

Trong giai đoạn thiền sâu, để vượt qua cảm giác bứt rứt muốn bỏ cuộc của mình, tôi đặt mục tiêu ‘mỗi lần tập trung thì tăng thêm 1 vòng cảm‘, hay ‘khi bứt rứt muốn mở mắt thì phải hoàn thành xong vòng cảm đó và thêm 1 vòng cảm nữa thì mới được’. Nhưng không phải lúc nào tôi cũng thực hiện được. Những lúc buộc phải phá vỡ qui định đó, tôi chấp nhận việc đó, không coi nó là thất bại hay thiếu kiên định. Tôi hiểu việc tôi tạm nghỉ không phải là bỏ cuộc, vì đây là một hành trình, không phải một cuộc đua.

•  Chấp nhận hình thể của mình

Ngày thứ 9 của khóa thiền, tôi luôn nghe thấy nhịp đập bên trong mỗi khi nhắm mắt, chân tôi lại bị tê và thấy choáng váng sau đó. Trong quá trình tiếp tục thiền, tôi thay đổi nhiều tư thế, và sau đó phát hiện ra 1 tư thế mà tôi có thể thoát khỏi các tình trạng đó: ngồi thẳng lưng hết mức, như tư thế chuẩn mực mà chúng ta vẫn dạy trẻ con khi ngồi học. Tôi nhận ra vì mặc cảm tự ti về hình thể của mình, tôi luôn cố rụt vai khom lưng để che dấu nó, ngay cả khi thiền tôi vẫn luôn tránh né nó, có thử qua tư thế ngồi đó, tôi không duy trì bởi vì tôi bị phân tán bởi cảm giác ‘người khác sẽ nhìn ra hình thể xấu xí đó của mình‘. Nhưng lúc này, tôi đơn giản là chấp nhận hiện thực đó bởi nó cho phép tôi tĩnh tâm thiền tiếp, cho nên nó hoàn toàn đúng đắn. Tôi chấp nhận: đây là con người tôi, sinh ra vì tôi, và là thứ duy nhất thực sự của tôi. Không biết do tâm lý hay thực sự thiền giúp tôi điều chỉnh cơ thể của mình, kết thúc khóa thiền cột sống tôi thẳng hơn, và ít mỏi hơn.

————————————

Gần 1 năm đã trôi qua, khi đọc lại những dòng này tôi mới chợt nhận ra bây giờ tôi bình thản biết bao. Những cảm xúc tệ hại về sự thất bại của bản thân, đố kị, hay tủi thân của tôi giờ đây mờ nhạt lắm. Đối diện với người đã làm tôi tổn thương, tôi hoàn toàn bình thản, có thể thực sự đối mặt với họ không tránh né, và cũng không hề oán giận. Nhận thức của tôi về cảm xúc của chính mình và của người khác rất rõ ràng. Tôi mau chóng nhận diện được cảm xúc của mình, của người khác, nhìn nhận nó, quan sát nó, và suy ngẫm ngay lúc đó xem đâu là căn nguyên vấn đề, tỉnh táo như 1 ông bác sĩ đang nghiên cứu căn bệnh của bệnh nhân. 

Thật kì lạ là chỉ 10 ngày ngồi thiền lại khiến người ta thay đổi nhiều đến thế.  Kế hoạch 1 ngày sớm thôi tôi lại trở về…

Phương Thủy

Đó là sự trải nghiệm và đúc kết của bản thân tôi sau khi tham gia khoá tu thiền Vipassana tại chùa Hồng Trung Sơn trong 10 ngày đầu năm 2019. Nghe có vẻ hơi lạ nhưng đó là sự thật, mặc dù trước đây tôi vẫn cho rằng niềm hạnh phúc mới là điều đáng quý, là điều tôi luôn hướng tới. Và chắc hẳn rằng, sự mong cầu an vui là bản năng của mỗi con người trong cuộc đời này. 

Qua khóa tu, tôi đã nhận rõ và thấm nhuần những chân lý và lấy đó làm hành trang cho mình trong hành trình chuyển hóa thân tâm.

Hiểu rõ quy luật vô thường

Nếu quan sát lại những điều xảy ra đối với chúng ta rằng: dù muốn hay không những chuyện bất như ý hay như ý muốn của mình, chúng đến và đi theo quy luật vô thường. Nghĩa là chuyện vui hay buồn đến mấy rồi theo thời gian nó cũng qua đi. Bản năng của con người luôn hướng tìm đến sự an vui hạnh phúc, và mong muốn níu giữ nó lại bên mình. Ngược lại, khi gặp đau khổ, rắc rối trong cuộc sống thì chúng ta trốn tránh, phản kháng lại chúng theo bản năng tự vệ cái ta, những cái của ta. Khi những điều tốt đẹp mất đi thì chúng ta mới nhận ra sự vô thường. “Đời là vô thường” là câu tôi thường nghe người ta nói mỗi khi họ trải qua biến cố nào đó tự nhiên ập đến như một cơn bão không được dự báo trước: người thân đột ngột mất, công việc gặp trục trặc bế tắc, người thương không còn thương mình nữa, v.v… Chính vì vậy, vô thường mặc nhiên bị gán cho một gam màu buồn, đầy thương đau và mất mát, được nhìn với một cách tiêu cực. Bẵng đi một thời gian cũng chính những nỗi đau đó, những biến cố đó dịu dần, phai mờ đi và rồi chỉ còn là ký ức. Đó là mặt tích cực của vô thường làm mọi thứ qua đi, tốt lên.

Tôi đã được trải nghiệm sự vô thường trên chính thân tâm mình rất rõ ràng và chân thật qua việc hành thiền. Thời khóa 10 tiếng một ngày, trong khoảng thời gian đầu tôi gặp nhiều sự đau mỏi gần như khắp cơ thể. Thân đau đã đành, tâm càng không lúc nào yên vì luôn khởi lên vọng tưởng liên tục. Cơn đau có lúc nhè nhẹ như thăm dò thái độ của tôi, nhưng tôi được huấn luyện và kinh nghiệm hơn, nên tôi mặc kệ nó. Tôi dần quen với việc đau mỏi như thế trong 3 ngày đầu khi thực hành thiền định, làm quen với hơi thở, cảm nhận rõ hơn hơi thở.

Nhưng “đời là vô thường” mà, khi bạn có mặc kệ thì nó vẫn đến mà lại càng mạnh mẽ hơn, cuộc chiến chỉ thật sự bắt đầu khi tôi được hướng dẫn phương pháp thiền tuệ trong những ngày tiếp đó. Sự đau mỏi trên thân, sự bức bách rồi vọng tưởng trong tâm của tôi càng bộc phá hơn, mạnh mẽ hơn như biểu đồ hình sin khi tới đỉnh điểm cơn đau mỏi dần giảm cường độ, tâm tĩnh lặng hơn dần dần thân tâm quân bình rồi có những khoảnh khắc tôi trải nghiệm được sự an định nhẹ nhàng của thân tâm một cách chưa từng có. 

Điều gì sẽ xảy ra nếu không có sự vô thường? Tôi sẽ bị đau mỏi đeo bám mãi, vết thương ở chân tôi sẽ không bao giờ lành lặn được và tôi sẽ luôn chìm trong cảm xúc buồn đau khi mất đi người thân, hay chia tay một mối tình. Chúng ta cần tỉnh giác để nhận ra điều quý giá này: Vô thường là một quy luật, nó được thể hiện bằng sức mạnh của thời gian cho nên chúng ta không thể can thiệp theo ý chí của mình. Càng không nên chống trả, phản ứng lại mà hãy học cách chấp nhận sự vô thường, để hiểu rõ quy luật vô thường. “Đời là vô thường” là đúng, nhưng chính thái độ của chúng ta mới quyết định chúng ta có khổ đau hay không.

Sự thật về khổ đau

Khi được nghe pháp thoại về bài kinh Tứ Diệu Đế (4 chân lý màu nhiệm) mà Đức Phật đã chỉ ra: khổ (Khổ Đế) là một sự thật trong cuộc đời này; cũng như những nguyên nhân dẫn đến khổ (Tập Đế).  Và rồi Đức Phật cũng chỉ ra rằng, sự thật cuộc đời này cũng có hạnh phúc chân thật, giải thoát khổ đau (Diệt Đế); và Ngài cũng chỉ rõ con đường đưa đến sự giải thoát khổ đau (Đạo Đế). 

Khổ đau là sự thật thì dù muốn dù không chúng ta đều bị nó chi phối nếu không có sự tu tập để hiểu rõ bản chất của khổ đau thì sẽ khổ càng thêm khổ, bệnh trị sai cách thì bệnh lại chồng thêm bệnh. Như trong y khoa, tiến trình điều trị bệnh ưng thư thì điều kiện tiên quyết là bệnh nhân phải chấp nhận rằng là mình có bệnh ưng thư, không phản ứng tiêu cực với bệnh làm tiến trình chữa trị sẽ có hiệu quả cao hơn.

Khổ đau cũng vậy, việc không chấp nhận và phản ứng lại với khổ đau chỉ làm thiệt hao bản thân chính mình thôi.

Giá trị của khổ đau

Trước khi đến với khóa tu, tôi biết cuộc đời này là vô thường nhưng lại bị chính sự vô thường đó chi phối mình, tôi thiếu đi ý chí phấn đấu và mưu cầu chính đáng vì tôi tin mọi thứ rồi lại vô thường sẽ mất đi, tôi sẽ lại đau khổ. Nhưng giờ đây tôi đã nhận rằng mình cần đứng trên quy luật vô thường và không để nó chi phối mình. Có thể bạn đi xe đúng hay sai, nhưng việc sợ bị phạt mà không dám lái xe nữa thì thật là điều đáng tiếc của cuộc đời bạn. Đừng sợ hãi, đời là vô thường vì nó chân thường.

Sự tỉnh giác giúp tôi không sợ hãi, nhưng chính thái độ không phản ứng lại và buông xả đã giúp tôi hiểu được giá trị của những khổ đau. Buông xả mọi thứ dù là cảm giác dễ chịu hay khó chịu, hạnh phúc hay khổ đau, yêu thích hay ghét, được hay mất…tất cả đều có giá trị của riêng nó. Không mong cầu níu giữ hay phản ứng lại. Tôi tìm lại sự quân bình cho chính mình, những thời hành thiền của tôi đơn giản là chỉ ngồi xuống và quan sát thân tâm chính mình với sự tỉnh giác và buông xả.

Hạnh phúc hay khổ đau như hai mặt của một đồng xu, tuy hai nhưng là một và làm nên giá trị của riêng nó. Không có khổ đau thì tôi không hiểu được thế nào là giá trị của hạnh phúc và trân trọng những thứ mình đang có, và ngược lại. Nếu một người luôn sống trong hạnh phúc đủ đầy họ sẽ không biết trân trọng những thứ họ đang có, họ không hiểu được sự mất mát thì đó là điều bất hạnh và lãng phí của cuộc đời này. Mọi thứ không tự nhiên mà có được, nó là cả một quá trình trải nghiệm, cũng như khi bạn đói thì bạn phải ăn, bạn không nhờ ai ăn giúp mình để mình no được và cũng đừng chỉ nghe ai nói về vị ngon của món ăn mà hãy tự mình trải nghiệm vị ngon đó.

Được đến với khóa thiền là hơn cả sự may mắn, nó là cơ duyên phước lành mà chúng ta gieo duyên trước đó nên các bạn hãy trân quý duyên lành này.Tôi tin rằng với hành trình tìm về Hồng Trung Sơn các bạn đã có một niềm tin vững chắc vào Tam Bảo thì hãy tinh tấn giữ giới và trải nghiệm trọn vẹn cơ hội quý báu này rèn luyện chính mình cũng như vàng luôn lẫn trong tạp chất chúng ta cần kiên trì sàng lọc, nung luyện thì mới đúc được khối vàng ròng tinh chất. Khổ đau sẽ là chất liệu quý giá nếu chúng ta biết chuyển hóa nó. Chiến thắng chính mình mới là chiến thắng vĩ đại nhất, cũng như hạnh phúc ở bên trong mới là thứ hạnh phúc chân thật nhất. Hoa đào phải trải qua mùa đông giá lạnh thì mới bừng nở khoe sắc trong nắng xuân.

Hồ Thanh Cường

Qua sự giới thiệu nhiều lần từ bạn bè, cuối năm 2018 này tôi mới có đủ phước duyên, rời xa phố thị và bước vào hành trình 10 ngày của khóa tu thiền tại chùa Hồng Trung Sơn. Nơi đây chào đón tôi bằng sự niềm nở, nhiệt tình và sự ân cần hướng dẫn của ban tổ chức, của các vị hộ thiền. Tôi lại được thuận duyên ở trong khu nhà mới khang trang, thoáng đãng nằm dưới chân đồi, trải tầm mắt ra là ruộng vườn xanh tốt. Hành trình này là những trải nghiệm mới mẻ, mang lại cho tôi nhiều xúc cảm cũng như những bài học quý giá và kinh nghiệm cho riêng mình.

Ấn tượng đầu tiên đó là nội quy rất nghiêm túc và thời khóa khít khao. Thiền sinh phải chấp hành giới tịnh khẩu (không giao tiếp) cùng nhiều quy tắc khác, ăn thuần chay và không ăn tối, dậy sớm từ 4g sáng để ngồi thiền với thời lượng khoảng 10 tiếng mỗi ngày. Đó là những điều mà tôi không thể nào tin rằng mình có thể làm được, mặc dù có những khi rất đau nhức và mệt mỏi, tưởng chừng như muốn bỏ cuộc. Nhưng điều vi diệu là mỗi buổi tối, chúng tôi được nghe Ni Sư giảng pháp, đó là nguồn sức mạnh và động lực cực kì lớn giúp cho chúng tôi sách tấn hơn, diệt trừ sự lười biếng và nhu nhược của bản thân để vượt qua chính mình. Mỗi đêm trước khi ngủ tôi đều nghiệm lại từng lời giảng của sư trong niềm xúc động – xúc động vì cảm thấy mình rất may mắn đã học đươc chánh pháp và tìm được minh sư.

Cứ thế, những ngày đầu với sự khập khiễng, bức bách dần qua. Từ ngày thứ 5 trở đi, tôi thấy đầu mình nhẹ hẳn ra nhờ phương pháp thiền tuệ, tiến trình quán chiếu toàn thân giúp tôi hiểu rõ thân mạng, sự vận hành thân tâm, những yếu kém của bản thân và từng bước khắc phục. Tôi đã học được cách làm giảm và hóa giải các cơn đau của thân cũng như cơn sân của tâm. Từ đó từng bước ứng dụng trong cuộc sống và phần nào giảm bớt tham sân si, giảm bớt khổ đau để đem lại hạnh phúc cho bản thân và những người xung quanh mình khi trở về đời sống thường nhật.

Tôi được may mắn đi du lịch nhiều nơi nhưng tôi chưa bao giờ thật sự kết nối với thiên nhiên một cách rõ ràng nhất như ở đây cả. Trong quang cảnh đơn sơ mộc mạc của khuôn viên chùa, dưới góc nhìn của một “thiền giả”, tôi ngắm từng cây trái, con chim, con cá… và thấy cuộc sống này kì diệu biết bao, để biết trân trọng thân mạng và yêu cuộc đời hơn.

Còn nhiều lắm những điều muốn kể, những trải nghiệm tại đây thật vô giá, chỉ khi chính mỗi người thực hành mới nếm trải được. Tôi có đủ cảm xúc trong một chuyến đi: từ chán nản, mệt mỏi, muốn bỏ cuộc thế nào rồi đến phấn đấu, vượt qua chính mình, thấy hạnh phúc và an lạc ra sao. Mặc dù tôi chưa tinh tấn trọn vẹn tất cả các thời thiền, nhưng tôi thấy mình cũng đã làm hết sức để đến chặng cuối của hành trình.

Con xin thành kính tri ân Ni Sư đã đưa chúng con được trở về với nội tại, với hải đảo tự thân, tìm thấy hạnh phúc chân thật, bớt chụp bắt những bóng hình huyễn hoặc của thế giới bên ngoài. Con xin cầu chúc cho Ni Sư thật nhiều sức khỏe để có thể mang trái tim bao dung truyền dạy chánh pháp, giúp mọi người sống hạnh phúc hơn khi biết nhận rõ bản thân mình.

Giác Lệ Trúc

Được tham gia khoá thiền vào tháng 7, trong tôi vẫn luôn nhớ mãi những gì mình đã may mắn được trải nghiệm trọn vẹn 10 ngày thiền tập đầy ý nghĩa và hạnh phúc. 10 ngày quý giá của cuộc đời tôi để tôi bắt đầu một hành trình, mộtcon đường mới mang tên Giác Ngộ.

Cái duyên đến với tôi như một cơn gió. Hiện tại đến bây giờ tôi vẫn luôn muốn giữ mãi cơn gió đó. Luôn muốn giữ chữ duyên và gieo đủ duyên đến với phật pháp. Tự hỏi làm sao để giữ được cơn gió khi đã biết được vô thường! 

Được biết đến Hồng Trung Sơn rất nhiều năm về trước nhưng thật sự tôi không có thời gian để suy nghĩ về thiền. Cuộc sống của tôi lúc đó rất bận rộn, luôn lao về phía trước, luôn hướng ra ngoài mà quên rằng bản thân ta đã bỏ quên ta. Khi tôi đăng ký khoá thiền thì lúc đó ban tổ chức đã ngưng nhận vì số lượng thiền sinh đã đủ và tôi chỉ được vào dự bị. Nhưng may mắn tôi cũng được tham dự chính thức. Tôi luôn nghĩ duyên đã đến với tôi nên tôi rất hăng hái vui tươi xách ba lô lên và đi. 

Tôi rất ngạc nhiên khi đến chùa, từng khâu sắp xếp giấy tờ, tiền bạc, điện thoại lại nhanh chóng và niềm vui tươi, nhiệt tình của các Anh Chị trong ban phục vụ dành cho tôi. Lại một lần nữa, tôi được xếp vào phòng chỉ có 2 người, trong khi có phòng ở tới 20 người. Màn mùng chăn chiếu đã chuẩn bị hẳn hoi. Phải chăng chữ duyên cũng quá nhiệt tình với tôi. Tôi đến với khoá tu với mục đích là tu tập nên đối với tôi điều kiện nào cũng là phép tu để mình nhìn nhận về cuộc sống này. Nhờ những may mắn đó mà tôi luôn cân nhắc bản thân phải luôn tinh tấn tu tập. 

3 ngày đầu tiên tôi phải đếm từng ngày từng ngày một. Tôi không nghĩ ngồi thở mà khó khăn đến thế. Nhưng dần dần, những phương pháp, những lời của Thầy: Ni Sư Hằng Liên đã hiệu quả khi tâm tôi được lắng lại. Thật thú vị khi tôi biết được tâm của tôi, khi tôi đã tìm lại tôi. Đã bao lâu nay tâm tôi cứ lao theo học hành, kiếm tiền, danh vọng. Tôi đã bào mòn giá trị của mình, để rồi lúc đau khổ mới tìm nơi nương tựa. 

Ngày thứ 4 trở đi tôi đã thật sự hiểu rõ hơn về thiền, trải qua 4 ngày không nói chuyện, không điện thoại, không internet. Tâm tôi đã vơi đi những suy nghĩ ở ngoài kia, chỉ biết hiện tại đang ở chùa và tu hành. Mà thật sự là vậy mà, chỉ có ăn, thiền và ngủ. Ăn thì ngon, thiền thì có đệm, ngủ thì có chăn màn đầy đủ. Thiền sinh chúng tôi thật là sung sướng.

Những bữa cơm trong chánh niệm thật ngon và yên ắng biết bao. Sự nhiệt tình, chu đáo của Anh Chị Cô Bác phục vụ đã tiếp sức cho tất cả chúng tôi. Cứ thế ngày ngày trôi đi, trong phim”cuộc đời Đức Phật” có đoạn 1 vị vua đã hoảng sợ khi vào rừng vì sự yên tĩnh của Đức Phật và mấy ngàn đệ tử đang ngồi thiền. Và tôi cũng vậy, tôi đã tỉnh thức khi được ngồi yên tĩnh cùng 150 thiền sinh. 

Tôi nhớ mãi cái cảm giác yên tĩnh rồi một cơn mưa đổ ầm xuống. Làn gió mát thổi qua kèm theo hương thơm mà tôi nghĩ đó là hương thơm từ hồ sen bên cạnh phòng thiền. “Mưa rơi xuống bùn nhưng toả ngát hương sen”.

Ngày thứ 10 cũng là ngày mà những giọt nước mắt thay nhau rơi, sau 9 ngày trải nghiệm, sự nhức mỏi, sự nhận biết rõ hơn về hạnh phúc chân thật. Giọng nói ngọt ngào đầy cảm động của Ni Sư Hằng Liên đã chạm đến tận cảm xúc mỗi người. Khi tâm đã đủ lắng, đã chấp nhận nghe thì lúc đó là lúc chúng ta cảm nhận được rõ ràng và đúng đắn nhất. Nước mắt rơi nhưng trong lòng lại thoải mái, lại quý cái thân này, cái cuộc sống đáng trân trọng này. Tôi đã tìm lại được chính tôi, cái tôi đơn giản, mộc mạc. Tìm lại được rồi tôi lại buông cái tôi bé nhỏ này xuống, tự hứa với bản thân sẽ sống tốt hơn, không hẹp hòi, ích kỷ. Sống vì mọi người, thấu hiểu hơn để chánh niệm được con đường hạnh phúc mình đang trải nghiệm.

Ngày cuối cùng. Đêm hôm đó tôi không thể nào ngủ được, nằm mãi đến sáng thì tất cả mọi người dậy dọn dẹp tổng vệ sinh và kết thúc khoá thiền. Ai cũng vui tươi khi đã được sống trọn vẹn 10 ngày chánh niệm. Sáng hôm đó khi kết thúc khoá thiền nhìn mãi không thấy Thầy đâu. Tôi nghĩ những gì đáng quý nhất Thầy đã mang lại cho mọi người chỉ với mong muốn sự an lành, hạnh phúc được lan toả yêu thương. 

Một lần nữa con xin cám ơn Thầy đã tạo điều kiện, đã tổ chức khoá tu để con được giác ngộ cho bản thân nhiều điều giá trị. Để con hiểu rõ về thiền tập, cũng như giá trị thiền mang lại sự tỉnh thức, tuệ giác. Để cho con yêu quý thời gian được sống và chánh niệm được mỗi hành động mình đang làm. 

Lời biết ơn gửi Thầy

Mang con đường giác ngộ

Đánh thức trái tim con

Quay trở về tỉnh thức

Adidaphat!

Phong Văn

Trong một buổi chiều mưa ở Sài Gòn, tôi được ngồi trò chuyện cùng vợ chồng đôi bạn trẻ cùng phòng của khóa thiền Vipassana giữa tháng 4. Không hiểu được nhân duyên hay định mệnh đưa đẩy, kể từ sau khóa thiền đó từ những người xa lạ thì chúng tôi trở thành những người bạn tâm đầu ý hợp.

Một dịp tình cờ vào buổi chiều mưa rất lớn, tôi được nghe đôi vợ chồng này kể nhiều về chùa Hồng Trung Sơn. Thực sự trong suy nghĩ cũng rất tò mò, thích tìm hiểu khám phá về núi rừng nơi đây. Ý định là sẽ vào tháng 8 với quyết tâm được chiêm ngưỡng núi non và được học thiền, đơn giản là vì tôi muốn đi tìm thầy dẫn dắt mình trên con đường tu tập là ai?

Nhưng hữu duyên thế nào, chồng người bạn gửi tôi chương trình thiền tại chùa Lộc Uyển Đà Lạt. Vì cái chân hay đi, thích học hỏi, nên tôi đã đăng ký thành công và được nhận khóa thiền 15/6-26/6. Cảm giác cũng nhẹ nhàng vì không tò mò, cũng chẳng tìm hiểu, đơn giản là muốn tự thực chứng và trải nghiệm để hiểu cảm giác tự thân. 

Vui thay, vài ngày sau nhận được thông tin khóa thiền này chuyển về Hồng Trung Sơn thì lúc này có cảm giác như đang được về nhà. 

Ngày đặt chân về Hồng Trung Sơn vô cùng ngỡ ngàng khi mở mắt ra, điều đầu tiên tôi cảm nhận là không biết mình đi vào đây bằng đường nào? (lý do ngủ quên). Sau đó thì thấy cả một bầu trời trong tiềm thức tôi đã xây dựng lên từ lâu, bỗng trỗi dậy như đang đứng trên mảnh đất quê hương, cội nguồn của mình. 

Lúc này thì tự dưng cảm xúc lại ùa về, như đang mách bảo nhà mình đó, cứ an tâm mà tinh tấn tu tập. Bỗng dưng từ một người hoạt bát, năng nổ, lúc nào cũng luôn nở nụ cười thì lại trầm ngâm và không muốn nói chuyện với bất cứ ai. Trong lòng cảm thấy vui, cảm giác khó tả của một người con xa xứ lâu ngày trở về. 

Bước vào phòng làm thủ tục, cảm giác ngỡ ngàng bởi sự tận tình của ban tổ chức, các Sư cô, ban hộ thiền quá chu đáo và tận tình làm tôi vô cùng xúc động. Từ những câu nói tham khảo ban đầu của Sư cô Trung Nguyện rành mạch và tinh tế cho đến vị thầy đáng kính – Ni Sư Hằng Liên chia sẻ tận tình và làm chỗ dựa tinh thần cho các thiền sinh từ phương xa đến. Dù đi một chặng đường dài xa, nhưng với cả tình yêu thương của Phật pháp đã mang đến cho các thiền sinh sự ấm áp lan tỏa, giải tỏa bao cơn muộn phiền và mệt nhọc. Lời Sư giảng dạy là cả một tấm lòng chân thành, tôn trọng và kính phục bởi sự đức độ, mộc mạc và giàu tình thương yêu để thiền sinh an tâm tu tập và hiểu rõ giới luật mang lợi lạc gì sau khóa thiền.

Ngày thứ 1: Các bạn biết không? Mặc dù tôi đã tham gia khóa thiền quốc tế Vipassana hồi tháng 4. Cũng đã cảm và nhận được nhiều lợi lạc sau khóa thiền trở về. Nhưng để hiểu và trải nghiệm thấu đáo như khóa thiền lần 2 ở Hồng Trung Sơn thì tôi đã vỡ lẽ nhiều điều rất thú vị trong cay đắng. 

Từ lúc 4h30 bắt đầu đến 7h tối đúng là cực hình đối với tôi, tôi cứ nghĩ mình đã từng ngồi thì sẽ ổn và chỉnh đốn tốt hơn bài học cũ, nhẹ nhàng hơn và chắc cũng không đau đớn vật vã như thế. Nhưng chỉ có ai, trải qua nỗi đau mới thấu hiểu nó như thế nào? 

Từng cơn đau là cảm nhận những gì đang diễn ra với chính mình, bởi không có cái gì là tự nhiên mà cái cơn đau nó đến. Phải có cái gì đó? Vừa đau, vọng tưởng càng trào dâng, loay hoay hết chuyện này đến chuyện khác, lôi cuốn như những cuộn phim đang quay hình dỡ dang. Tôi luôn đấu tranh và tập trung hơi thở của mình, nhưng thật sự rất khó, rất bấp bênh mãi miên man trong luồng suy nghĩ nào đó.

Cuối ngày khi được nghe pháp thoại của Sư cô, lòng tôi bỗng vỡ òa trong sự thiếu thốn kiến thức về Phật pháp, kiến thức thiền và kiến thức cuộc sống. Đặc biệt là sự trải nghiệm thực tế mà Sư đã trải qua, tôi lại liên tưởng đến người Thầy đã từng cứu sống sinh mạng mình. Sao giờ đây lại có sự trùng hợp ngẫu nhiên trên cuộc đời của mình thế này? Bao nhiêu năm ngược xuôi, ròng rã kiếm tìm để rồi hôm nay vỡ òa trong hạnh phúc vì đã tìm được Thầy dẫn đường trên con đường Tu học để hành. 

Ngày thứ 2: Sau bài pháp thoại ngày thứ nhất, tôi đã hiểu ra bản thân một xíu qua sự thực hành. Và làm đúng như những gì Thầy chỉ dẫn, tập trung vào hơi thở và cảm thọ theo sự ra vào, chủ yếu quan sát hơi thở. Nhưng đó là ý thức là thế, còn phần vô thức nó không chịu vậy. Cứ cấu xé nhau, giật đầu này, giật đầu kia, đầu óc cứ vọng tưởng xa xăm từ chuyện quá khứ đến tương lai mà không có điểm dừng. 

Rồi lại tập trung, hít thật sâu vào và thở ra…cứ thế trong cơn đau quằn quại từ đỉnh đầu đến chân (vì tôi là siêu thị bệnh và ung thư tủy đã phục hồi cách đây 4 năm). Tôi cứ nghĩ bệnh tình đã hết nhưng đó chỉ là thân thôi, còn bây giờ mới chính thức giải phẫu tâm mà tôi đi tìm ngần ấy năm qua.

Sau một ngày trải nghiệm trong đau đớn, được nghe pháp thoại về thân nghiệp, mình ôm trọn bởi vì tôi thấu hiểu cơn đau của thân thế nào thì tâm thế ấy. Cuộc phẫu thuật đấu tranh cần có ý chí, nghị lực và sự kiên nhẫn bền bỉ để chiến với thân tâm thật không dễ chút nào. Có lúc đau quá, muốn buông xuôi, nhưng ý chí không có phép vì mình cần phải giải phẫu nó. Nếu không thì bản thân mình không cứu được mình, vì phẫu thuật tâm đạt thì 70% bệnh tình được giải quyết triệt để. 

Ngày thứ 3: Buổi sáng tự nhủ lòng, hôm nay là ngày tuyệt đẹp nên chúng ta cần phải tinh tấn tu tập và yêu thương bản thân hơn. Thế là có một buổi sáng tuyệt vời, đẹp đẽ, không đau đớn, không vọng tưởng, ngồi được cả giờ mà tinh thần hưng phấn. Cảm nhận cơ thể nhẹ nhàng, không một chút tắc ở một nơi nào đó, cảm giác đó rất khó để diễn tả. 

Nhưng đến đầu giờ chiều thì tiếp tục cuộc chiến, bắt đầu lồng ngực tức lên, nghẹt thở, phổi bế tắc không đưa oxy lên được, tuyến giáp phình lên ngạt thở …những căn bệnh cũ trỗi dậy. Chúng phát ra mạnh mẽ và đầy bản lĩnh của một kỵ sỹ, trong đầu hoang mang, tâm không thể tỉnh giác được và cứ quằn quại trong những cơn đau. Rồi lại thoát ra và xìu xuống, cái thân mang một dấu chấm hỏi to đùng, sự mệt mỏi căng thẳng bắt đầu bấn loạn lên.  Lúc này thật sự chỉ mong hết giờ, mong được xả để giải tỏa những bức bách khó chịu đó. Hiểu đó, hành đó nhưng sao cũng chưa đủ sức vượt qua cái chướng ngại thói quen buông xuôi ấy.

Kết thúc bằng một ngày bầm dập và tan tác, hay cái nữa là về tối mất ngủ luôn…nhưng vui là nghe mọi người thì thào, rên la, í ới…thở dài trong mệt mỏi của các bạn. 

Trong những đêm khuya thanh vắng như thế này, cảm nhận mọi âm thanh quanh núi rừng, tiếng chim cú, heo, ve, …kêu rinh rả. Mới cảm nhận được sự bình an trong tâm hồn, mới cảm được từng cơn gió ùa về qua những tán cây hay những giọt mưa khuya làm dịu hẳn con người thật của mình.

Ngày thứ 4, thứ 5, thứ 6, thứ 7…đến ngày thứ 10…tôi mới trọn vẹn hiểu giá trị mà thiền mang lại cho mình đỉnh cao là tuệ giác. Mỗi ngày trôi qua là mỗi ngày học được rất nhiều bài học về cuộc sống, học được những gì đã kiềm nén bên trong bấy lâu nay. Nhưng thói quen không tốt, những nổi sợ hãi, run rẫy khi đứng trước đám đông. Những câu nói, ngôn từ làm tổn thương người khác….mà chưa bao giờ mình nhìn nhận lại, những điều sai quấy ấy, luôn có những hành vi và thói xấu đổ lỗi, ngụy biện để dễ dàng tha thứ cho sai lầm của chính mình.

Cứ như thế, mỗi giờ trôi qua là mỗi giờ cảm nhận cái giá phải trả, cái đau đớn vật vã từ thâm sâu những tế bào ùa về kéo lấy. Nhưng may mắn thay nhờ những bài pháp thoại của Thầy tôi hiểu vận hành vào  quá trình thiền hành để giữ  tâm được  quân bình, rồi bình thản quan sát, buông xả nhẹ nhàng.

Thật sự chẳng dễ dàng gì trong quá trình hành thiền liên tục với những cơn đau, cảm giác nghẹt thở và mất ngũ mỗi đêm như thế. Nhưng phải nói rằng rất cảm ơn Thầy đã truyền động lực, ý chí và sự kiên định tìm lại cội nguồn của chính mình. Vượt qua và ngấm chịu những cơn đau để hiểu mình, hiểu cảm giác mình đang chèn ép, kiềm nén, bấy lâu mới yêu thương mình thật sự. Khi tận hiểu nỗi đau của mình, mới thấu cơn đau của người mà tha thứ, bao dung, rộng vòng tay để yêu thương tất cả. 

Giờ đây, mỗi bước chân đi, mỗi lời nói cũng dè dặt, khéo léo để chớ làm tổn thương người và cũng không hại mình. Cuộc sống rất ngắn ngủi, cần phải trân quý những gì mình đang hiện hữu. Phát huy hết khả năng để thực hiện những gì chúng ta chưa làm được, quán xét bản thân nhiều hơn. Mọi thứ điều có giá trị riêng của nó, sai là sai mà đúng là đúng…nhìn nhận và chịu trách nhiệm cho những trải nghiệm của mình. Không dằn vật, cũng không đổ lỗi mà phải biết rút kinh nghiệm cho mỗi vấp ngã. Chúng ta mới trưởng thành và an vui tự tại trong kiếp sống này. 

Trải qua những ngày được sống nơi đây, được hiểu về chính mình, về con người thật và cội nguồn của bản thân. Đó là điều thật sự không dễ dàng mà cũng chưa chắc gì đã đủ nhân duyên trong kiếp này. Thế nhưng cũng chính nơi đây tôi đã thực hiện ước mơ dành phần đời còn lại để chuyên tâm tu tập, để có một người Thầy dẫn dắt thật hiện hữu, chân chất về lý tưởng đi tìm chân lý của cuộc sống đó là giải thoát để tìm lại bình an trong tâm hồn. Một nơi để tu học nghiên cứu phương pháp trị liệu chữa bệnh cho bản thân, và thực hiện trách nhiệm của bản thân đối với gia đình dòng họ. 

Cảm ơn Thầy đã tạo điều kiện cho chúng con về Hồng Trung Sơn – một nơi an vui, tĩnh lặng và để học hỏi nhiều giá trị của cuộc sống; đem nhiều lợi lạc để xây dựng cho bản thân, gia đình và xã hội mỗi ngày một tươi đẹp và bình an.

Thiền sinh

Lê Linh

Sáng nay – 30.4.2018, hành thiền Từ Bi Quán được bắt đầu sau 9 ngày thực hành thiền Tuệ, thiền đường chùa Hồng Trung Sơn lại có những giọt nước mắt tuôn rơi tự sâu thẳm nơi mỗi con tim khi từng câu chữ ấm – trong – rành rọt – âm vang như có một sức mạnh diệu kỳ của vị Thầy hướng dẫn: “bằng tâm thiện lành, khai mở và lan tỏa tình thương yêu…trải rộng ra…trải rộng ra…trải-rộng-ra tới mức có thể…”.

Và buổi chia sẻ kinh nghiệm cá nhân tiếp theo với sự trải lòng của các thiền sinh. Các bạn trẻ tuổi không ngần ngại nói lên những lời chân thật, có người đã bộc bạch: “nhóm chúng tôi là những người đã theo học một cách bài bản nhiều kiến thức về tâm lý, tưởng rằng mình vĩ đại. 5 ngày đầu chúng tôi cười và 5 ngày sau thì đã khóc khi tự thấy mình đang còn nhiều rác trong tâm”. Có người đã kịp làm những vần thơ nói về tâm trạng lưu luyến khi rời xa nơi này, những lời thú nhận đã từng muốn thoái lui giữa chừng do nhiều lúc không vượt qua sự đau nhức của thân và những câu chuyện về tuổi thơ khó khăn, những mong muốn chất chứa dồn nén từ nhiều năm tháng cũ tràn về trong nước mắt ở tuổi trên 40 khi bắt đầu nhận ra mình là ai, mình thật sự cần gì trong cuộc đời này… Mai sẽ là ngày kết thúc khóa thiền 10 ngày, thiền sinh sẽ tạm biệt nơi đây về lại với đời thường, họ sẽ mang theo gì?

      … Hôm ấy – 20.4.2018, tôi – một thiền sinh gần độ tuổi “cổ lai hy”- đã balô trên lưng, không quen biết một ai, hòa trong dòng người vào chùa làm thủ tục nhận phòng. Hồng Trung Sơn thời gian này khá nóng vào trưa vì đang lúc chuyển mùa. Nhưng không gian giản dị vẫn đủ mát lành chở che gần 200 người từ khắp nơi, đủ lứa tuổi cả nam và nữ (phần đông còn rất trẻ, có tuổi đời trên dưới 30) tụ về đây tham gia chính thức hoặc phục vụ tự nguyện với những quy định nghiêm ngặt, đòi hỏi sự tự giác và có một ý thức thật rõ ràng về khóa thiền mà mình đủ duyên tham dự. Yên tâm vì cách tiếp đón, vui trong lòng khi gặp các hộ thiền trẻ trung nhiệt tình, chu đáo, lại khá bất ngờ với căn phòng đủ rộng, kê 8 chiếc giường ngăn nắp có sẵn chiếu-nệm-gối-chăn-mùng sạch thơm và 5 chiếc mắc áo để gọn gàng cho mỗi người. Hiểu rõ mọi quy định nên chúng tôi lặng lẽ sắp xếp vật dụng cá nhân và chỉ thân thiện gật đầu chào nhẹ.

        Sau khi nghe ban tổ chức thông báo các quy định cụ thể, mỗi người nhận một số thứ tự tương ứng với vị trí tọa thiền và vị trí dùng bữa. Thư thả thưởng thức bữa chay đầu tiên không nhiều, đủ no mà ngon miệng rồi đi dạo trong khuôn viên có ranh giới cho hai bên nam-nữ, chúng tôi chờ vào thiền đường theo thời khóa.

               Vị Thầy hướng dẫn thiền nhỏ nhắn với dung mạo tươi tắn, trang nghiêm và hiền từ. Thật thuyết phục, Ni Sư tóm tắt những yêu cầu của khóa thiền và nói rõ: “đây là cuộc chiến quay lại với chính mình, dựa trên quá trình thực hành tự nhiên rất thật và đòi hỏi một sự cố gắng tới mức có thể bởi nó rất khó và rất khó”.

Ngân vang thật êm tiếng kẻng báo hiệu, bước thật nhẹ vào thiền đường, các thiền sinh được ngồi hướng về vị Thầy và trên cao bức chân dung Đức Phật trắng đen thật từ hòa như lan tỏa sự ấm áp cho cả không gian. Xung quanh phòng các quạt treo, quạt cây, hệ thống máy lạnh với các cửa sổ di động thông thoáng, sẵn sàng để tạo sự mát mẻ, dễ chịu phù hợp với thời tiết bên ngoài. Một sự sắp xếp hợp lý đến mức tối đa.

      Từng ngày, từng ngày theo thời khóa và tăm tắp như trong quân đội, mọi người tự giác thực hiện nội quy đến mức khó tin: giờ thiền, giờ ăn, giờ nghỉ… Mỗi ngày trôi qua các thiền sinh học cách nhận biết chính mình trong chánh niệm từ suy nghĩ-cử chỉ-hành vi. Những bài thuyết pháp của vị Thầy hướng dẫn mỗi tối càng làm sáng tỏ ý nghĩa của việc hành thiền với  mục tiêu “thân khỏe, tâm an, hạnh phúc và giải thoát”. Trong quá trình thiền định-thiền tuệ, tùy thuộc vào thân-tâm mỗi cá nhân sẽ có những trải nghiệm riêng biệt, khi thì mỏi mệt với những cảm thọ khó chịu; khi thì nhẹ nhàng, an ổn với các trạng thái tịnh lạc. Cho đến ngày thứ 10, thân-tâm tương đối an tịnh-quân bình thiền sinh sẽ thực hành thiền từ bi quán.

Tuy nhiên, như vị Thầy hướng dẫn xác định: kết quả không nằm ở chỗ ta làm được gì trong tiến trình hành thiền mà là ta sẽ áp dụng những trải nghiệm ấy đem về ứng xử với cuộc sống đời thường như thế nào? Thầy hướng dẫn cũng cảnh báo: sau khóa thiền xuống núi, nếu không tinh tấn, ta sẽ mất dần khả năng thực hành và sẽ tiêu tan những cố gắng trong 10 ngày hết sức giá trị này. Người đã chỉ cho thiền sinh phương cách tiếp tục rèn luyện và khắc phục những khó khăn để duy trì và tăng trưởng khả năng quan sát một cách rất thật về hơi thở, nhận biết những cảm thọ và ghi nhớ “không phản ứng-buông xả hoàn toàn-hiểu rõ quy luật vô thường”. Trong chánh niệm với thân-tâm an lạc, thiền sinh mang tình thương yêu đến cho tất cả những người thân hoặc không thân, quen biết hoặc không quen biết, cho tất cả chúng sinh và luôn làm việc thiện lành, mong cho xã hội sẽ giảm dần những tệ nạn, đất nước sẽ phồn vinh và yên bình.

_{Những phút giây tĩnh tọa quán chiếu thân tâm chính mình…}

_{Có đôi khi thật lắng đọng, có những lúc lại bão lòng…}

_{Hiểu mình hiểu người, sống để yêu nhau…}

Thiền tuệ là phương pháp quý giá mà đức Phật đã thực chứng và chỉ lối cho chúng sinh, vị Thầy hướng dẫn khổ công tu tập và trao truyền bằng cả trái tim yêu thương đầy nhiệt huyết và trách nhiệm. Các thiền sinh được hướng dẫn để tự thân thực nghiệm chánh Pháp và cảm nhận sự an lạc bằng chính sự nỗ lực của bản thân. Phương pháp này không cho phép bất kỳ ai tùy tiện chỉ dạy khi chưa có đủ năng lực và nhất là chưa đủ từ tâm và sự trải nghiệm sâu sắc; cho dù vị Thầy hướng dẫn cũng như tất cả những người từng hành thiền luôn ước nguyện rằng: càng ngày, càng có thêm nhiều người đủ duyên tìm đến tu luyện để được an lành, hạnh phúc và giải thoát.

Siêng năng quét rác vườn tâm, cho cây tuệ giác nẩy mầm tốt tươi

Sau quá trình rèn luyện, mỗi người sẽ là đóa hoa lan tỏa tình thương

Sáng nay – 01.5.2018, trong niềm hoan hỷ, các thiền sinh lần lượt lên xe chia tay Người Thầy hướng dẫn, các hộ thiền, người phục vụ trong suốt 10 ngày qua với tấm lòng chân thật yêu thương, chắc hẳn trong mỗi người sẽ nhớ mãi nơi này và chắc chắn không ít người dặn lòng sẽ ít nhất một lần được quay về…

Bờ ao sen rải đá cuội để thả bước thiền hành mỗi chiều yên ả

Xin chào Hồng Trung Sơn thiện lành. Kính tri ân vị Thầy tôn kính – một bậc tu đức độ và mẫn tiệp với những bài pháp thoại cùng ngôn từ giản dị, dễ hiểu thấm vào lòng người như một dòng nước mát lành, thanh khiết lay động làm thức tỉnh tư duy mỗi thiền sinh. Xin chào các hộ thiền và những người phục vụ không vì tư lợi mà chỉ với từ tâm muốn giúp người khác thực hiện ý nguyện sửa đổi tâm-thân theo chánh pháp. Xin chào một không gian đầy hoa lá êm đềm trong trẻo luôn thánh thót tiếng chim và từng lúc lại râm ran tiếng ve ngân. Chào chiếc hồ bình lặng luôn tươi đỏ màu hoa súng và điểm xuyết những đóa sen vươn cao thoảng mùi hương trong gió sớm cùng đàn cá lớn nhỏ tung tăng bơi lội an yên, những chú chuồn kim nhỏ xíu nhởn nhơ, những chú chàng vó hồn nhiên nhảy nhót trên mặt nước – nơi bao thiền sinh đã từng ngồi yên lặng ngắm nhìn trong thư thái, tận hưởng những khoảnh khắc hiếm hoi mà nhìn lại chính mình trong chánh niệm.  Xin được cảm ơn tất cả.

 ( Lâm Đồng, chiều 01.5.2018. Thiền sinh số báo danh 105 ghi sơ lược)

Cuộc sống luôn có nhiều khó khăn thử thách, không những vậy mà còn đầy những cạm bẫy, đầy “yêu ma”… nhưng lớp trẻ chúng con được học hành, luôn khao khát chánh trí, phân biệt được cái đúng – sai, nên làm và không nên làm. Thế nên hè năm nay, hơn 100 bạn trẻ đã khoác ba lô đến… chùa Hồng Trung Sơn, chọn cho mình một hình thức rất riêng để “giải nhiệt” thay cho những chuyến đi chơi xa vì ở đây chúng con được rèn luyện về đạo đức, tác phong, được hun đúc tinh thần trước những đau khổ hay vấp ngã, và có bản lãnh để đứng lên.

Biết con đến chùa, bạn bè lại bảo con như bà cụ non cứ suốt ngày chui rúc ở đó làm sao mà phát triển, cạnh tranh với xã hội khi ra trường? Nhưng thử hỏi nếu khi còn trẻ, nếu ta không học cách nuôi dưỡng lòng yêu thương và nhân cách của mình thì sau này liệu ta có thể làm gì với một tâm hồn thiếu cảm thông và chia sẻ. Không những thế, đến chùa cũng là lúc mình sống trọn vẹn ở giây phút hiện tại cũng như đang nuôi dưỡng hạt giống tốt ở tương lai.

Dù đã dự khóa thiền thanh niên 2016, hè năm nay trở lại con mới nhận ra một đều rất nhỏ vô cùng nhưng lại đáng quý biết bao. Là một sinh viên sống xa gia đình, đã từ lâu lắm rồi con thèm được ai đó đánh thức vào mỗi sáng để đi học. Con chỉ có đồng hồ báo thức, nhưng chuông reo là lại tắt và ngủ một mạch đến 9h hơn vì không ai có thể kề cạnh bên mình để nhắc nhở. Khóa tu cho con lại cảm giác được trở về với tuổi thơ, được hộ thiền rung chuông để thức dậy, rồi đến từng phòng để nhắc nhở mọi người một cách nhẹ nhàng, đâu đó con nhìn thấy trên ánh mắt hộ thiền có sự quan tâm, yêu thương chúng con, hay mỗi tối phải đi đến từng phòng để xem các thiền sinh đã an giấc chưa. Thật quý biết bao những điều không thể mua được.

Mỗi khi nghe chuông con cảm thấy may mắn vô cùng. Buổi sáng thức dậy đừng vội bước xuống giường, hãy ngồi ngay ngắn và thở, ý thức là ta đang còn đây và sự sống vẫn còn đó. Thầm cảm ơn đất trời cho ta thêm một ngày nữa để sống, một ngày mà ta có quyền đem hết con người của ta ra sống sao thật ý nghĩa và không hổ thẹn. Ngày hôm qua có thể ta còn nhiều vụng về trong hành động hay tư duy nên đã khiến cho ta và người khác đều không hạnh phúc. May mắn thay, là ta có thêm một ngày nữa để sửa chữa những lầm lỡ đó. Ta sẽ sử dụng trọn vẹn hết một ngày, không để cho những lo lắng, phiền muộn làm sứt mẻ hư hao bất kỳ giờ phút nào nữa hết…

Nếu như năm ngoái mỗi lần nghe chuông con sẽ buồn và có ý giận ngay luôn cả hộ thiền, ngẫm nghĩ lại thấy thật trẻ con. Nhưng năm nay tiếng chuông ấy lại làm tinh thần con tràn đầy năng lượng. Nhờ đã trải qua nhiều nỗi buồn và đau khổ mà con mới biết quý, và hạnh phúc giống như bây giờ. Cũng giống như hoa sen không thể mọc và tỏa hương trên đá quý hay kim cương, mà lại trên bùn. Hạnh phúc và khổ đau cũng vậy, chúng nương vào nhau. Chúng ta không thể quý trọng hạnh phúc ngọt ngào nếu chưa nếm trải vị cay đắng của khổ đau. Vì thế, nếu phải gặp những buồn đau trong cuộc đời, thì điều đó cũng tốt, nhờ thế mà trên nền tảng ấy ta nhận diện được hạnh phúc.

Năm nay, do chậm trễ đăng kí nên con đành phải chờ đăng ký dự bị, cũng nhờ vậy mà lần tham dự này con rất trân trọng nó vì 12 ngày là cơ hội để mình trải nghiệm với bản thân nhiều hơn và phải thật sự nghiêm túc. Con may mắn vì được biết đến Sư cô và có duyên thực hành thiền, con và các bạn còn trẻ mà có thể nghe được tiếng gọi bên trong của mình và định vị được mình trong đời sống. Một trong những may mắn lớn nhất của đời người là biết mình là ai và đặt mình đúng vị trí trong đời sống này để khỏi phải nuối tiếc, khắc khoải, để rồi mỗi ngày mình có rất nhiều niềm vui vì đã chọn đúng con đường phù hợp, để không phải trải qua những tháng ngày nhàm chán, mệt mỏi.

Thương gửi đến tấm lòng anh chị hậu phương: “Đôi khi mình muốn thay đổi cả thế giới nhưng thấy mình thật nhỏ nhoi. Không phải thế, cả thế giới giống như một bức tranh, một khi mảnh ghép nào thay đổi thì tất cả các mảnh ghép khác lại thay đổi theo để tạo nên một bức tranh tuyệt đẹp. Hãy luôn yêu thương và lan tỏa tình yêu thương đến khắp tất cả mọi người. Hãy luôn phụng sự và bạn sẽ là người dẫn đầu. Chúng em yêu các anh chị, anh chị là tấm gương sáng để chúng em noi theo”.

Tuệ Lạc (TMBH) – SV năm 3 HVHK VN 

(Khóa Thiền Thanh Niên 2017)

Vào giờ này tuần trước, tôi chia tay Thầy, quý Sư cô và những người bạn mới quen để trở về cuộc sống đời thường sau 10 ngày làm thiền sinh phục vụ cho khóa tu…

Từ “hậu phương”…
Để trở thành một thiền sinh phục vụ, bạn phải từng là thiền sinh của một khóa tu 10 ngày nghiêm túc không phạm giới và có tấm lòng. Bởi có trải qua 10 ngày tu tập rồi, bạn mới bắt đầu có niềm tin vào phương pháp thiền và vào Chánh Pháp, mới phần nào “cảm” được những nỗi niềm của thiền sinh để phục vụ họ với cái tâm yêu thương và thấu hiểu.

Một ngày làm việc của thiền sinh phục vụ bắt đầu lúc 4 giờ sáng và kết thúc lúc 10 giờ tối. Ngoài thời gian người phục vụ ngồi thiền, ăn uống, tắm giặt và nghỉ trưa, có hơn 10 tiếng họ phải phục vụ, công việc được phân chia một cách khẩn trương và liên tục. Thời khóa rất khít khao và áp lực như thế cứ xoay vòng suốt 10 ngày. Nếu chưa từng tu tập và không có cái tâm thực sự, có lẽ những người phục vụ sẽ không thể đồng hành cùng thiền sinh cho đến hết khóa thiền.

Trong những cuộc họp với Ban Phục vụ chúng tôi, Thầy luôn nhắc đi nhắc lại hai từ: “Chánh niệm” và “Quân bình”. Khi là thiền sinh, tôi đã được nghe hai từ này rất nhiều. Tuy nhiên, đến khi là một người phục vụ, tôi mới hiểu sâu sắc từ “Chánh niệm”.

Đã từng là thiền sinh nên khi phục vụ, tôi biết mình cần giữ yên lặng trong lúc thiền sinh ngồi thiền. Tôi thuộc nhóm Hành đường – nhóm phụ trách việc bày biện bàn ăn và thức ăn cho thiền sinh dùng trong Trai đường. Nhưng thật oái oăm, Trai đường nằm cạnh Thiền đường, bất cứ tiếng động nào vang lên từ nơi này đều đến ngay tai thiền sinh. Mà việc sắp xếp chén bát, đũa muỗng, rồi phân chia và bưng bê thức ăn cho gần 200 người khó tránh được việc gây tiếng động. Nhóm Hành đường chúng tôi khó tránh được việc vô tình làm thiền sinh động tâm.
Để hạn chế phần nào những tiếng động không đáng có, tôi cố gắng giữ chánh niệm trong từng hành động của mình. Bởi chỉ cần mất tập trung một chút, thất niệm một chút là tôi có thể làm rơi muỗng đũa, đặt mạnh chén bát xuống bàn, hoặc để những vật dụng bằng kim loại va vào nhau…

Công việc Hành đường đã khó. Nhưng việc của nhóm Nhà bếp còn khó hơn. Nếu có cơ hội quan sát nhóm này làm việc, bạn sẽ thấy thương họ lắm. Mỗi ngày, họ “đầu tắt mặt tối” với các món ăn “bủa vây” từ khâu chuẩn bị nguyên liệu đến khâu nấu nướng…, tất cả phải chỉnh chu, gọn gàng và sạch sẽ như những món linh dược.

Vì khối lượng công việc nhiều, nhóm Nhà bếp có mức độ khẩn trương và “sức nóng” cao hơn những nhóm phục vụ khác. Tâm sân luôn chực chờ để bộc phát trong bếp hơn bất cứ nơi nào khác của khóa tu. Tất cả những người phục vụ – từ nhóm Nhà bếp đến những nhóm khác – đều phải hết sức chánh niệm để nhận ra nó. Nếu thức ăn được nấu nướng và bày biện với tâm sân, thiền sinh sẽ ít nhiều bị động tâm khi dùng thức ăn đó. Mỗi người phục vụ cần biết nhường nhịn, cảm thông và buông xả để mọi việc trôi qua yên bình. Người phục vụ còn được gọi là “thiền sinh phục vụ” là vì vậy – họ vừa phục vụ vừa làm thiền sinh, vừa làm việc vừa tu, hay nói cách khác là “vẫn tu trong khi phục vụ”.

… đến “tiền tuyến”
Nếu nhóm Nhà bếp và Hành đường lo việc ở “hậu phương”, thì việc ở “tiền tuyến” do những Hộ thiền phụ trách. Tôi nghĩ chỉ những thiền sinh thực sự tinh tấn trên con đường tu tập mới đảm trách nổi công việc của một Hộ thiền. Vì Hộ thiền cần túc trực bên thiền sinh, theo dõi từng nhất cử nhất động của thiền sinh để động viên và hỗ trợ kịp thời. Tâm họ ấm nhưng cái đầu họ lạnh. Bởi chỉ bằng cách vừa nhẹ nhàng vừa nghiêm khắc, Hộ thiền mới có thể vừa “yêu thương” vừa khép thiền sinh vào kỷ luật của khóa tu.

Mỗi khóa thiền ở Hồng Trung Sơn có thể được ví như một lần đoàn quân ra trận. Thiền sinh là chiến sĩ. Thầy là vị tướng chỉ huy. Người ở “tiền tuyến” tạo ra lực kéo, người ở “hậu phương” tạo ra lực đẩy. Tất cả cùng đoàn kết nâng đỡ nhau trên đường ra mặt trận – mặt trận của những bóng đen và góc tối trong tâm hồn, để khai mở Phật tánh và trí tuệ vốn có của mình, để sống một cuộc đời thật sự ý nghĩa và hạnh phúc.

Những người phục vụ đến từ nhiều nơi. Khác nhau về tuổi tác, nghề nghiệp, địa vị xã hội… nhưng chúng tôi đồng lòng phối hợp với nhau để công việc được trôi chảy. Có cô dù là hiệu trưởng về hưu vẫn ngồi rửa chén, chà nồi. Có cô dù là doanh nhân có tài sản lớn vẫn chan hòa cùng lau nhà, lặt rau, dọn bếp…
Từng được chăm sóc rất chu đáo khi là thiền sinh, nay khi đổi vai, chúng tôi muốn phục vụ thiền sinh với tất cả sự chân thành của mình. Tuy nhiên, đã có lúc chúng tôi thất niệm, đã có lúc năng lượng tiêu cực trong chúng tôi nảy sinh, sự phục vụ của chúng tôi do đó chưa thật sự trọn vẹn và hoàn hảo.

Các bạn thiền sinh ơi, các bạn hoan hỷ thông cảm cho chúng tôi nhé. Chúng tôi, cũng như các bạn, vẫn đang trên con đường tu tập để hoàn thiện bản thân. Trong 10 ngày khóa thiền diễn ra, các bạn làm một hành trình nội tâm để quay về lắng nghe và yêu thương chính mình. Còn chúng tôi, trong 10 ngày ấy, đã học được những bài học quý giá về cách phá bỏ “bản ngã” để tương tác với “đồng đội” và cách giữ tâm mình định tĩnh khi làm việc trong không khí đầy khẩn trương.

Các bạn thiền sinh ơi, nếu các bạn trân quý 10 ngày làm thiền sinh như thế nào thì chúng tôi cũng trân quý 10 ngày làm người phục vụ như thế ấy. Dù ở “hậu phương” hay “tiền tuyến”, tất cả chúng ta đều cố gắng tận dụng từng ngày của khóa tu để có những bước đi vững chắc trên con đường chuyển hóa…

                                                                                                              Tp.HCM, ngày 04/04/2017

                                                                                                                 Nguyễn Hồng Hà

Có lẽ tôi khó để biết đến Phật pháp nếu chưa nếm trải sự đau khổ và dằn vặt trong chuyện tình cảm. Tôi dằn vặt chuyện đã phụ người yêu mình và bị người khác phụ mình, rồi đặt câu hỏi tại sao, tại sao như vậy. Bên ngoài tôi là một cô gái năng động, tươi vui nhưng bên trong là một tâm hồn rách nát tả tơi. Một vòng luẩn quẩn !

Trong một lần ra Hải Phòng thăm cô Đan Tâm, là bậc thầy trong thực hành thực dưỡng để học hỏi từ cô. Trong thư viện hơn 300 đầu sách, tôi đọc được quyển sách Tự do – Tình yêu và Cô đơn của Osho. Có lẽ tôi chọn nó vì mỏng. Tôi dành hai ngày hai đêm để đọc quyển sách này hai lần và nhận ra trước giờ mình chẳng yêu ai, chỉ yêu mình. Đó là lý do làm cho tôi đau khổ vì tình cảm trong khoảng thời gian quá dài. Đọc xong quyển sách này, tâm hồn tôi như được giải phóng khỏi tảng đá nặng nề.

Từ đó tôi tìm đọc rất nhiều quyển sách là tập hợp những bài giảng của Osho. Ông là nhà huyền môn thẳng thắn và ông luôn nói thẳng, trực diện về những vấn đề con người hiện đại đang gặp phải trong cuộc sống. Toàn bộ các bài giảng của ông toát lên một thông điệp: Hãy chánh niệm – Hãy thiền định. Con người không thể tìm được hạnh phúc đích thực nếu thiếu thiền. Niềm vui chỉ là niềm vui, hạnh phúc chỉ có thể có được thông qua thiền định.

Tôi bắt đầu tìm thầy dạy thiền. Và khoá thiền đầu tiên tôi học là thiền năng lượng ở Sài Gòn.

Hơn 3 tháng học tôi vẫn không thể ngồi định được. Cứ nhắm mắt là cái đầu cứ nghĩ đủ thứ chuyện, không thể dừng được. Lúc đó tôi chợt nhớ bé Phương, học trò tiếng Anh hồi trước có kể là em xin nghỉ học để tham dự khoá thiền. Tôi inbox facebook hỏi em, em gửi cái link PhapDangThienTue.com và tôi đăng ký.

                                                         Thầy về thăm làng HAMA

Lần đầu tiên tôi đi với hai đứa em ruột. Khỏi phải nói tôi đã vật vã như thế nào trong suốt 10 ngày thiền. Tôi thay đổi đủ tư thế, đủ kiểu ngồi và chỉ trông đến giờ hộ thiền rung chuông là tôi như thoát khỏi gông cùm. Tôi luôn là người đầu tiên rời khỏi phòng dù ngồi không gần cửa. Tôi nhìn quanh, thấy các bạn ai cũng nhắm mắt yên lặng. Tôi tự trách mình, ngồi yên một chút rồi đổi thư thế đài sen, ngó sen, hoa sen, lá sen và mong hết giờ.

Đọc sách của Osho giúp tôi hiểu được những rắc rối của chuyện tình cảm của mình, nhưng chỉ trên bề mặt ý thức. Chính khoá thiền này đã giúp tôi xoá bỏ thực sự gốc rể của nỗi đau. Tôi như lột xác trở thành một con người khác. Từ đó cứ ba đến bốn tháng tôi tham gia khoá thiền một lần để gột rửa tâm hồn mình, gỡ bỏ những nút thắt, những nội kết trong tâm dần dần. Không biết ở đâu mà nhiều nội kết như vậy nữa.

Khi tâm đã tĩnh hơn chút và ngồi thiền đỡ vật vã hơn, tôi đăng ký tham gia khoá phục vụ. Tôi được thầy phân công vào nhóm bếp, phụ trách món tráng miệng vào buổi trưa bởi vì “con lớn tuổi rồi”. Loan lấy đó làm hí hửng trong suốt khoá phục vụ vì hai đứa bằng buổi mà thầy nói tôi lớn tuổi còn nó “mười bảy mười tám” hihi. Hai đứa tôi rất có duyên là cứ khoá nào lên tu dù không hẹn vẫn thấy nó ở đó, nên cuối cùng hai đứa hẹn đi phục vụ luôn.

Khỏi phải nói công việc phục vụ cực như thế nào. Vừa làm sạch, gọn, trong tuyệt đối yên lặng, nhưng đặc biệt là đúng giờ và không lãng phí của Tam bảo. Đi làm phục vụ mới thấy đi tu cực kiểu đi tu, phục vụ cực kiểu phục vụ nhưng tất cả đều hoan hỉ và các bạn trong nhóm phục vụ trở nên quen thân và gắn kết với nhau sau khoá tu như những người bạn đã quen lâu lắm rồi.

Lui vào bên trong bếp mới thấy công việc của sư thầy và các cô trong chùa nhiều và vất vả như thế nào. Nhiều khi tôi tự hỏi tại sao lại có những người phụ nữ chịu khó và kiên cường như vậy nữa. Họ làm quần quật từ sáng sớm đến nữa đêm không vì điều gì khác ngoài tình yêu thương thuần khiết giữa người với người. Thật đẹp !

Thầy để ý chi tiết đến từng món ăn, độ ngọt của món chè, món mặn đã vừa miệng chưa, thiền sinh ăn có ngon miệng không, thức ăn có thừa nhiều không… Đó chỉ có thể là tình thương của người mẹ đối với con của mình.

Người tôi cảm phục trong khoá phục vụ là Chị Nguyên Hạnh và bé Tuệ Ân. Chị Nguyên Hạnh là bếp trưởng đã tu 7-8 năm về trước và chị tham gia rất nhiều khoá phục vụ. Tôi hỏi sao chị làm giỏi vậy ?. Chị phục vụ riết rồi quen, rồi nấu bếp chính luôn. Chị mà không vướng bận gia đình thì ôm áo quần về chùa ở phục vụ suốt luôn.

Bé Tuệ Ân nhỏ nhắn một mình phụ trách nồi cơm, nước chè và sữa đậu nành cho hơn 180 người. Cách em làm từng việc rất ngăn nắp và chỉnh chu. Có lần cơm sống, em rất bình tĩnh rút lửa ra, lấy bớt cơm sống ra, đảo đều và nấu lại, không một chút hốt hoảng. Chỉ có những người được trui rèn qua thiền định mới có được bản lĩnh và kham nhẫn như em.

Khoá thiền đầu tiên không những giải toả được những phức cảm trong tâm mà còn giúp tôi nhìn nhận lại công việc của mình. Tôi đã từng đi du học thạc sỹ ở Úc và Canada nên rất tự tin với vốn tiếng Anh của mình. Các học trò của tôi sau khi xong khoá Nền tảng thì có phát âm chuẩn và thuyết trình tự tin và rất tốt. Nhưng sau đó quay về với công việc thì một thời gian sau gặp lại, các em lại quay về với phát âm sai của mình – vốn được học sai từ nhỏ.

Tôi liên tưởng đến hình ảnh thầy dặn học trò sau mỗi khoá tu. Các thiền sinh sau mỗi khoá thiền giống như những hạt giống được nảy nở, cần chuyển vào vườn ươm để nhận sự chăm sóc tưới tẩm thường xuyên. Khi cây giống đủ cứng cáp mới đưa ra vườn để trồng. Khi đưa ra trồng sớm thì kiểu gì cũng bị nắng mưa gió bão phá, cây khó mà sống được. Các học trò của tôi cũng vậy, các em mới ở giai đoạn gieo hạt, cần được chăm sóc, tưới tẩm và uốn nắn ở giai đoạn vườn ươm trước khi đem ra trồng để đảm bảo tỷ lệ sống 100%.

Tôi quyết định chuyển lên Gia Nghĩa sống, gần 15 học trò theo tôi lên làng để cùng tu học. Tôi đặt tên làng là Hama, nghĩa là Vui Khoẻ. Ngoài học tiếng Anh với cường độ cao, chúng tôi cùng nấu ăn thực dưỡng, cùng trồng rau và thiền định. Điện thoại chỉ được dùng định kỳ hàng tuần để các em tập trung vào việc học. Buổi sáng chúng tôi thức dậy lúc 5:30 bằng bản nhạc tiếng Anh, sau đó thể dục, ăn sáng và bắt đầu học lúc 7 giờ đến 11h. Nhóm nấu ăn sẽ phục vụ bữa trưa, sau đó nghĩ ngơi đến 2h và học đến 5h chiều. Buổi tối sẽ học từ 7-9h sau đó cùng nhau thiền định và đi ngủ lúc 10h tối.

                                                  Thầy với lớp học anh ngữ HAMA

Các em sẽ học trong vòng 6 tháng, 1 năm và 2 năm. Có em đang luyện thi IELTS để đi du học, có em học tiếng anh về thiền và phật pháp để tham gia các khoá tu nâng cao ở Ấn Độ và Myanmar, có em học tiếng Anh để đi dạy tiếng Anh hoặc đi nước ngoài làm việc hoặc để xin việc trong các công ty nước ngoài.

Nhưng có một điểm chung và tất các các học trò trước khi vào học chính thức đều phải qua khoá thiền Vipassana 10 ngày và đọc xong quyển The Enzym Factor và chia sẻ với các bạn trong nhà. Khi mới vào học, các bạn hay gặp mình hỏi tại sao em không tập trung được, em thường nghĩ đến việc học xong rồi làm việc ở đâu, như thế nào, lo lắng về tương lai khiến các em khó tập trung 100% năng lượng cho việc học.

                                                 Thầy và thiền sinh của làng HAMA

Khi đi thiền về thì ý thức tự giác về việc học của em cao hẳn, ăn xong tự rửa chén, tinh thần tương trợ tập thể rất tốt, các em thương yêu và quý mến lẫn nhau, chưa hề có sự mâu thuẫn dù nhỏ giữa một tập thể gần 20 người sống chung. Có những điều không thể giải thích được bằng lời. Chỉ có thể qua khoá thiền, các em mới có thể cảm nhận được.

Khi cuộc sống ổn định, em trai xây dựng một gian nhà phục vụ cho việc đọc sách và thiền định. Ngày đón thầy và các huynh đệ khai trương thiền đường và tổ chức khoá tu một ngày, chúng tôi vui lắm. Hôm đó là ngày 8-3, các em nam nấu ăn và trang trí rất đẹp. Chúng tôi đã có khoảng thời gian rất đẹp bên nhau, dù vỏn vẹn có 24 tiếng đồng hồ.

Tôi tin vào giáo dục phải toàn diện cả ba mảng Thân – Tâm – Trí chứ không đơn thuần dạy kỹ năng làm một công việc nào đó để kiếm kế sinh nhai. Giáo dục phải dạy được cho con người kỹ năng để sống hạnh phúc và thiền định là một môn học không thể thiếu. Tôi muốn xây dựng làng Hama thành nơi chữa lành thân tâm, dù biết con đường đó không hề đơn giản. Nhưng cứ đi sẽ đến, cứ gõ cửa sẽ mở.

Tự tâm mình, tôi biết ơn sâu sắc sư thầy và các sư cô ở Hồng Trung Sơn đã dẫn dắt tôi trưởng thành trên con đường Giới – Định – Tuệ này. Tôi cảm thấy may mắn đã tìm được ánh sáng dẫn lối cho cuộc đời mình ở tuổi 30.

Đào Thị Hằng