Tìm về nguồn cội
Trong một buổi chiều mưa ở Sài Gòn, tôi được ngồi trò chuyện cùng vợ chồng đôi bạn trẻ cùng phòng của khóa thiền Vipassana giữa tháng 4. Không hiểu được nhân duyên hay định mệnh đưa đẩy, kể từ sau khóa thiền đó từ những người xa lạ thì chúng tôi trở thành những người bạn tâm đầu ý hợp.
Một dịp tình cờ vào buổi chiều mưa rất lớn, tôi được nghe đôi vợ chồng này kể nhiều về chùa Hồng Trung Sơn. Thực sự trong suy nghĩ cũng rất tò mò, thích tìm hiểu khám phá về núi rừng nơi đây. Ý định là sẽ vào tháng 8 với quyết tâm được chiêm ngưỡng núi non và được học thiền, đơn giản là vì tôi muốn đi tìm thầy dẫn dắt mình trên con đường tu tập là ai?
Nhưng hữu duyên thế nào, chồng người bạn gửi tôi chương trình thiền tại chùa Lộc Uyển Đà Lạt. Vì cái chân hay đi, thích học hỏi, nên tôi đã đăng ký thành công và được nhận khóa thiền 15/6-26/6. Cảm giác cũng nhẹ nhàng vì không tò mò, cũng chẳng tìm hiểu, đơn giản là muốn tự thực chứng và trải nghiệm để hiểu cảm giác tự thân.
Vui thay, vài ngày sau nhận được thông tin khóa thiền này chuyển về Hồng Trung Sơn thì lúc này có cảm giác như đang được về nhà.
Ngày đặt chân về Hồng Trung Sơn vô cùng ngỡ ngàng khi mở mắt ra, điều đầu tiên tôi cảm nhận là không biết mình đi vào đây bằng đường nào? (lý do ngủ quên). Sau đó thì thấy cả một bầu trời trong tiềm thức tôi đã xây dựng lên từ lâu, bỗng trỗi dậy như đang đứng trên mảnh đất quê hương, cội nguồn của mình.
Lúc này thì tự dưng cảm xúc lại ùa về, như đang mách bảo nhà mình đó, cứ an tâm mà tinh tấn tu tập. Bỗng dưng từ một người hoạt bát, năng nổ, lúc nào cũng luôn nở nụ cười thì lại trầm ngâm và không muốn nói chuyện với bất cứ ai. Trong lòng cảm thấy vui, cảm giác khó tả của một người con xa xứ lâu ngày trở về.
Bước vào phòng làm thủ tục, cảm giác ngỡ ngàng bởi sự tận tình của ban tổ chức, các Sư cô, ban hộ thiền quá chu đáo và tận tình làm tôi vô cùng xúc động. Từ những câu nói tham khảo ban đầu của Sư cô Trung Nguyện rành mạch và tinh tế cho đến vị thầy đáng kính – Ni Sư Hằng Liên chia sẻ tận tình và làm chỗ dựa tinh thần cho các thiền sinh từ phương xa đến. Dù đi một chặng đường dài xa, nhưng với cả tình yêu thương của Phật pháp đã mang đến cho các thiền sinh sự ấm áp lan tỏa, giải tỏa bao cơn muộn phiền và mệt nhọc. Lời Sư giảng dạy là cả một tấm lòng chân thành, tôn trọng và kính phục bởi sự đức độ, mộc mạc và giàu tình thương yêu để thiền sinh an tâm tu tập và hiểu rõ giới luật mang lợi lạc gì sau khóa thiền.
Ngày thứ 1: Các bạn biết không? Mặc dù tôi đã tham gia khóa thiền quốc tế Vipassana hồi tháng 4. Cũng đã cảm và nhận được nhiều lợi lạc sau khóa thiền trở về. Nhưng để hiểu và trải nghiệm thấu đáo như khóa thiền lần 2 ở Hồng Trung Sơn thì tôi đã vỡ lẽ nhiều điều rất thú vị trong cay đắng.
Từ lúc 4h30 bắt đầu đến 7h tối đúng là cực hình đối với tôi, tôi cứ nghĩ mình đã từng ngồi thì sẽ ổn và chỉnh đốn tốt hơn bài học cũ, nhẹ nhàng hơn và chắc cũng không đau đớn vật vã như thế. Nhưng chỉ có ai, trải qua nỗi đau mới thấu hiểu nó như thế nào?
Từng cơn đau là cảm nhận những gì đang diễn ra với chính mình, bởi không có cái gì là tự nhiên mà cái cơn đau nó đến. Phải có cái gì đó? Vừa đau, vọng tưởng càng trào dâng, loay hoay hết chuyện này đến chuyện khác, lôi cuốn như những cuộn phim đang quay hình dỡ dang. Tôi luôn đấu tranh và tập trung hơi thở của mình, nhưng thật sự rất khó, rất bấp bênh mãi miên man trong luồng suy nghĩ nào đó.
Cuối ngày khi được nghe pháp thoại của Sư cô, lòng tôi bỗng vỡ òa trong sự thiếu thốn kiến thức về Phật pháp, kiến thức thiền và kiến thức cuộc sống. Đặc biệt là sự trải nghiệm thực tế mà Sư đã trải qua, tôi lại liên tưởng đến người Thầy đã từng cứu sống sinh mạng mình. Sao giờ đây lại có sự trùng hợp ngẫu nhiên trên cuộc đời của mình thế này? Bao nhiêu năm ngược xuôi, ròng rã kiếm tìm để rồi hôm nay vỡ òa trong hạnh phúc vì đã tìm được Thầy dẫn đường trên con đường Tu học để hành.
Ngày thứ 2: Sau bài pháp thoại ngày thứ nhất, tôi đã hiểu ra bản thân một xíu qua sự thực hành. Và làm đúng như những gì Thầy chỉ dẫn, tập trung vào hơi thở và cảm thọ theo sự ra vào, chủ yếu quan sát hơi thở. Nhưng đó là ý thức là thế, còn phần vô thức nó không chịu vậy. Cứ cấu xé nhau, giật đầu này, giật đầu kia, đầu óc cứ vọng tưởng xa xăm từ chuyện quá khứ đến tương lai mà không có điểm dừng.
Rồi lại tập trung, hít thật sâu vào và thở ra…cứ thế trong cơn đau quằn quại từ đỉnh đầu đến chân (vì tôi là siêu thị bệnh và ung thư tủy đã phục hồi cách đây 4 năm). Tôi cứ nghĩ bệnh tình đã hết nhưng đó chỉ là thân thôi, còn bây giờ mới chính thức giải phẫu tâm mà tôi đi tìm ngần ấy năm qua.
Sau một ngày trải nghiệm trong đau đớn, được nghe pháp thoại về thân nghiệp, mình ôm trọn bởi vì tôi thấu hiểu cơn đau của thân thế nào thì tâm thế ấy. Cuộc phẫu thuật đấu tranh cần có ý chí, nghị lực và sự kiên nhẫn bền bỉ để chiến với thân tâm thật không dễ chút nào. Có lúc đau quá, muốn buông xuôi, nhưng ý chí không có phép vì mình cần phải giải phẫu nó. Nếu không thì bản thân mình không cứu được mình, vì phẫu thuật tâm đạt thì 70% bệnh tình được giải quyết triệt để.
Ngày thứ 3: Buổi sáng tự nhủ lòng, hôm nay là ngày tuyệt đẹp nên chúng ta cần phải tinh tấn tu tập và yêu thương bản thân hơn. Thế là có một buổi sáng tuyệt vời, đẹp đẽ, không đau đớn, không vọng tưởng, ngồi được cả giờ mà tinh thần hưng phấn. Cảm nhận cơ thể nhẹ nhàng, không một chút tắc ở một nơi nào đó, cảm giác đó rất khó để diễn tả.
Nhưng đến đầu giờ chiều thì tiếp tục cuộc chiến, bắt đầu lồng ngực tức lên, nghẹt thở, phổi bế tắc không đưa oxy lên được, tuyến giáp phình lên ngạt thở …những căn bệnh cũ trỗi dậy. Chúng phát ra mạnh mẽ và đầy bản lĩnh của một kỵ sỹ, trong đầu hoang mang, tâm không thể tỉnh giác được và cứ quằn quại trong những cơn đau. Rồi lại thoát ra và xìu xuống, cái thân mang một dấu chấm hỏi to đùng, sự mệt mỏi căng thẳng bắt đầu bấn loạn lên. Lúc này thật sự chỉ mong hết giờ, mong được xả để giải tỏa những bức bách khó chịu đó. Hiểu đó, hành đó nhưng sao cũng chưa đủ sức vượt qua cái chướng ngại thói quen buông xuôi ấy.
Kết thúc bằng một ngày bầm dập và tan tác, hay cái nữa là về tối mất ngủ luôn…nhưng vui là nghe mọi người thì thào, rên la, í ới…thở dài trong mệt mỏi của các bạn.
Trong những đêm khuya thanh vắng như thế này, cảm nhận mọi âm thanh quanh núi rừng, tiếng chim cú, heo, ve, …kêu rinh rả. Mới cảm nhận được sự bình an trong tâm hồn, mới cảm được từng cơn gió ùa về qua những tán cây hay những giọt mưa khuya làm dịu hẳn con người thật của mình.
Ngày thứ 4, thứ 5, thứ 6, thứ 7…đến ngày thứ 10…tôi mới trọn vẹn hiểu giá trị mà thiền mang lại cho mình đỉnh cao là tuệ giác. Mỗi ngày trôi qua là mỗi ngày học được rất nhiều bài học về cuộc sống, học được những gì đã kiềm nén bên trong bấy lâu nay. Nhưng thói quen không tốt, những nổi sợ hãi, run rẫy khi đứng trước đám đông. Những câu nói, ngôn từ làm tổn thương người khác….mà chưa bao giờ mình nhìn nhận lại, những điều sai quấy ấy, luôn có những hành vi và thói xấu đổ lỗi, ngụy biện để dễ dàng tha thứ cho sai lầm của chính mình.
Cứ như thế, mỗi giờ trôi qua là mỗi giờ cảm nhận cái giá phải trả, cái đau đớn vật vã từ thâm sâu những tế bào ùa về kéo lấy. Nhưng may mắn thay nhờ những bài pháp thoại của Thầy tôi hiểu vận hành vào quá trình thiền hành để giữ tâm được quân bình, rồi bình thản quan sát, buông xả nhẹ nhàng.
Thật sự chẳng dễ dàng gì trong quá trình hành thiền liên tục với những cơn đau, cảm giác nghẹt thở và mất ngũ mỗi đêm như thế. Nhưng phải nói rằng rất cảm ơn Thầy đã truyền động lực, ý chí và sự kiên định tìm lại cội nguồn của chính mình. Vượt qua và ngấm chịu những cơn đau để hiểu mình, hiểu cảm giác mình đang chèn ép, kiềm nén, bấy lâu mới yêu thương mình thật sự. Khi tận hiểu nỗi đau của mình, mới thấu cơn đau của người mà tha thứ, bao dung, rộng vòng tay để yêu thương tất cả.
Giờ đây, mỗi bước chân đi, mỗi lời nói cũng dè dặt, khéo léo để chớ làm tổn thương người và cũng không hại mình. Cuộc sống rất ngắn ngủi, cần phải trân quý những gì mình đang hiện hữu. Phát huy hết khả năng để thực hiện những gì chúng ta chưa làm được, quán xét bản thân nhiều hơn. Mọi thứ điều có giá trị riêng của nó, sai là sai mà đúng là đúng…nhìn nhận và chịu trách nhiệm cho những trải nghiệm của mình. Không dằn vật, cũng không đổ lỗi mà phải biết rút kinh nghiệm cho mỗi vấp ngã. Chúng ta mới trưởng thành và an vui tự tại trong kiếp sống này.
Trải qua những ngày được sống nơi đây, được hiểu về chính mình, về con người thật và cội nguồn của bản thân. Đó là điều thật sự không dễ dàng mà cũng chưa chắc gì đã đủ nhân duyên trong kiếp này. Thế nhưng cũng chính nơi đây tôi đã thực hiện ước mơ dành phần đời còn lại để chuyên tâm tu tập, để có một người Thầy dẫn dắt thật hiện hữu, chân chất về lý tưởng đi tìm chân lý của cuộc sống đó là giải thoát để tìm lại bình an trong tâm hồn. Một nơi để tu học nghiên cứu phương pháp trị liệu chữa bệnh cho bản thân, và thực hiện trách nhiệm của bản thân đối với gia đình dòng họ.
Cảm ơn Thầy đã tạo điều kiện cho chúng con về Hồng Trung Sơn – một nơi an vui, tĩnh lặng và để học hỏi nhiều giá trị của cuộc sống; đem nhiều lợi lạc để xây dựng cho bản thân, gia đình và xã hội mỗi ngày một tươi đẹp và bình an.
Thiền sinh
Lê Linh